Melek Yatırımcı Nedir? Nasıl Melek Yatırımcı Bulursunuz?
“Melek yatırımcı nedir?” sorusu kısaca, zamanını ve parasını öz sermaye karşılığında hızlı büyüyen işletmelere yatıran, varlıklı iş insanıdır diyerek cevaplanabilir. Genellikle bir sektörde deneyim, ağ ve bilgi biriktirmiş kişilerdir. Çoğu, bir işletmeyi yönetmenin en yüksek ve en düşük seviyelerinden geçen ve böylece tavsiyelerini paha biçilmez kılan girişimcilerdir.
Melek yatırımcı, erken aşamadaki işletmelere genellikle ilk yatırım yapan kişidir. Melek yatırımcı, başarılı bir girişimci olabilir ve yatırım yaptığı sektörde uzmanlığa veya deneyime sahip olabilir. Başlangıç finansmanı sağladığı girişime sermaye yatırımına ek olarak rehberlik, ağ oluşturma ve bilgi kaynağı da olabilir. Melek yatırım, gelecekteki kurumsal yatırımcılar için de büyük önem taşır. Sonraki aşama için girişim sermayesi fonunu çekmeye yardım edecek bir güven oyu anlamına da gelir.
Girişimcilerin birçoğu iş konseptlerini hayata geçirmek için melek yatırımcıların desteğine güvenir. “Melek yatırımcı nasıl bulunur?” sorusuna cevap aramadan önce melek yatırımcının finans dünyasında tam olarak ne anlama geldiğine daha yakından bakmakta fayda vardır.
Melek Yatırımcı Nedir?
Melek yatırımcı, öz sermaye karşılığında girişimcilere sermaye sağlayan varlıklı kişidir. Bu tür yatırımcılar, henüz daha geniş yatırımcı tabanına hitap edecek düzeyde olmayan, erken aşamadaki girişimleri destekleme eğilimindedir. Melek yatırımcılar genellikle gelecek vadeden yeni girişimler arar ve bu işletmelere sıfırdan başlamalarına yardımcı olacak sermaye desteği sunar. Aldığı risk karşılığında klasik yatırımlardan daha fazla kazanç bekler. Genellikle yüzde yirmi beş ile yüzde altmış civarında bir getiri arayışındadır.
Melek yatırımcılar, başlangıç aşamasındaki girişimlerin çoğu için kendi kendini finanse etme, aile veya yakın çevreden fon sağlama ile risk sermayesi kurumlarından yatırım alma arasında bir köprü görevi görür. Bir özsermaye biçimidir. Melek yatırımcılar, genellikle, fon sağladıkları şirketlere yardımcı olmak üzere kullanabilecekleri yüksek net değerlere ve kapsamlı iş deneyimine sahiptir. Bir girişime yatırım yapmalarına ek olarak genellikle kuruluşun yönetimi için danışmanlık rolü de üstlenirler.
Çoğu durumda, aşina oldukları sektörlere yatırım yaparlar; bu da onları yeni başlayanlar için iyi bir ağ kaynağı haline getirir. Genellikle iyi bağlantıları vardır ve işletmeler olgunlaştıkça kurucularını farklı özel yatırımcılara yönlendirebilirler. Melek yatırımcı bulmak her zaman kolay olmasa da ancak onlara ulaşabileceğiniz kanallar bulunur. Ancak, öncelikle, melek yatırımın size ve işletmenize uygun olup olmadığına karar vermeniz gerekir.
Melek Yatırımcıların Özellikleri Nelerdir?
• Yüksek net değere sahip bireyler olmalarının yanı sıra, girişim yatırımcıları da denen melek yatırımcılar, bazı temel özellikler taşır. Paylaştıkları ortak özelliklerden bazıları şunlardır:
• Melek yatırımcılar, kendilerine tavsiye edilen veya iyi bildikleri sektörlerde yer alan ve hızla büyüme potansiyeline sahip girişimlere yönelme eğilimindedir. Ayrıca, genellikle, çalışan bir prototip ve net bir iş planı görmek isterler. Ama onlar için en önemlisi, kurucu ekibin tutkusu, anlayışı ve iyi niyetidir.
• Giderek artan şekilde melek yatırımcılar, diğer akredite yatırımcılarla birlikte sermayelerini bir araya getirebildikleri, toplam yatırım düzeyini yükseltip kişisel risklerini azaltabildikleri melek grupları olarak bilinen gruplarda faaliyet gösterirler. Bazı durumlarda, birden fazla melek grubu birleşerek erişimini genişletebilir.
• Genel olarak belirli alanlara ve endüstrilere akın eden melek yatırımcıların favori sektörleri vardır. Bunlar arasında, mobil ve telekomünikasyonun yanı sıra yazılım, internet ve sağlık hizmetleri yer alır. Enerji ve kamu hizmetleri, elektronik ve tüketici ürün ve hizmetleri de popülerdir.
• Melek yatırımcılar, genellikle ilk halka arz veya satın alma yoluyla yaklaşık beş yıllık bir süre için ortalama yüzde yirmi beş veya daha fazla getiri arayışındadır. Çoğu yatırımda, daha yüksek risk, genellikle potansiyel olarak daha fazla ödül anlamına gelir. Melek yatırımcı, yüksek risk almasına karşılık olarak yüksek getiri bekler.
Melek Yatırımcı Nasıl Bulunur?
Melek yatırımcılara birkaç farklı yolla ulaşabilirsiniz. Melek yatırımları genellikle şu kaynaklardan elde edilebilir:
Aile ve arkadaşlar
Yeni bir iş kurmak için para arayan şirketler için açık ara en yaygın finansman kaynağı aile ve yakın çevredir ve birçoğu için tek seçenektir. Yeni işlerde yaşanan yüksek başarısızlık oranı göz önüne alındığında, işin başarılı olup olmamasının ilişkiler üzerindeki olası etkileri açısından oldukça risklidir. Başarısızlık riski konusunda açık olmak önemlidir.
Varlıklı kişiler
Melek yatırımcılar için en uygun bir diğer kaynak, başarılı iş insanlarıdır. Ayrıca doktor, avukat, mimar gibi yüksek net değere sahip ve öz sermaye karşılığında yatırım yapmak isteyen kişiler de melek yatırımcı olabilir. Bu türden melek yatırımcılara genellikle iş veya yerel ticaret odaları gibi örgütler aracılığıyla ulaşılabilir.
Gruplar
Melek yatırımcılar, bir melek yatırımcı grubunun bir parçası olarak giderek daha fazla faaliyet göstermektedir. Yatırımcılar gruba fon sağlar ve profesyonel yönetim ekibi yatırımları belirler. Türkiye’deki melek yatırımcılar arasında Aslanoba Capital, Bic Angel Investment, Esas Holding, Galata Business Angel, Inovent, Kobi Girişim Sermayesi, Şirket Ortağım Melek Yatırım Ağı gibi farklı gruplar bulunur.
Kitlesel Fonlama
Kitle fonlaması, bağış toplama yoluyla projeleri ve işletmeleri finanse eder. Kitle fonlaması, çoğunlukla startup firmalar ve büyüyen işletmeler tarafından alternatif fonlara erişmenin bir yolu olarak kullanılır. Halk fonlaması da denen bu fonlamada, çok sayıda bağımsız kişinin çevrim içi bir platform üzerinden yaptığı bağış ile ürün veya sermaye fonlaması yapılır. Dünyada Indiegogo Türkiye’de CrowdFon bu türden platformlardır.
Sosyal Medya
Melek yatırımcı bulmak için sadece yatırımcıya özel platformlara bağlı kalmanız gerekmez. Sosyal medya, yatırımcınızla bağlantı kurmak için oldukça uygun bir mecra olabilir. Özellikle Twitter, girişim kurucularını melek yatırımcılarla buluşturabilen bir platformdur. Sosyal medyada yatırımcı bulmak için gerçekleştirmek istediğiniz fikirle ilgili olarak sesinizi duyurmaya çalışarak başlayabilirsiniz. Belirli bir kitle oluşturduğunuzda yatırımcılarla bağlantı kurmanızı çok daha kolaylaştırır. Çoğu zaman onlar size ulaşır.
Melek Yatırımın Avantajları ve Dezavantajları
Melek yatırım finansmanı, kredi finansmanından çok daha az risklidir. Kredi kullanmaktan farklı olarak, işin başarısız olması durumunda yatırılan sermayenin geri ödenmesi gerekmez. Ayrıca, çoğu melek yatırımcı iş kurma sürecini bildiği için uzun vadeli bir vizyona sahiptir. Melek yatırım ile işe başladığınızda, güvenilirliğinizi ve itibarınızı riske atmış olursunuz, ancak çok fazla finansal risk üstlenmezsiniz.
Bununla birlikte, melek yatırımcılardan faydalanmanın birkaç dezavantajı da bulunur. İlk dezavantajınız hissedar olarak iş üzerindeki tam kontrolünüzü kaybetmenizdir. Melek yatırımcılar, yatırımları karşılığında girişiminizde bir dereceye kadar mülkiyet veya öz sermaye talep eder. Melek yatırımı kabul ettiğinizde şirketinizin kontrolünün bir kısmını devretmeniz beklenir. Borç finansmanı aldığınızda ise borç veren kurumun şirketinizin faaliyetleri üzerinde hiçbir kontrolü bulunmaz ve ayrıca kârdan pay almaz.
Melek yatırımcı arayan girişimcilerin, sermayesinin yanı sıra yatırımcının ticari faaliyetlerdeki uzmanlığı veya tedarikçilere erişimi gibi katkıları konusunda net olması önemlidir. Ayrıca, yatırımcının şirketinizin hedefleri ve motivasyonuyla uyumlu olduğundan emin olmanız gerekir.
Melek Yatırımcı ile İlk Toplantı
Girişiminiz için en önemli kilometre taşlarından biri melek yatırımcı ile yapacağınız toplantıdır. Bu adımı başarıyla ve en yüksek verimlilikle aşmaya yardımcı bazı yöntemlerden yararlanabilirsiniz. Potansiyel bir melek yatırımcıyla görüşürken fikrinizi net bir şekilde ortaya koymanız ve ikna edici bir biçimde sunmanız iş dünyasının en önemli konularından biridir. Yeni bir işletme olarak, yatırımcılardan finansman sağlamak için iyi bir iş planına sahip olmanız da önemlidir. Girişim ekosisteminde fikrinizi veriler ve analizler ışığında somut olarak ortaya koymanız beklenir. Bir melek yatırımcı ile yapacağınız ilk görüşmenizde iş modelinizle nasıl fark yaratacağınızı net ve etkili bir şekilde anlatmanız gerekir.
Startup dünyasının ilginç taraflarından biri girişimci bir ruha sahip olmak ve yeni bir fikri hayata geçirme konusunda motive olmaktır. Melek yatırımcı sizin motivasyonunuzu, çalışma biçiminizi görmek ister. İşinizi başlatmak veya büyütmek için melek yatırımcı adımına geldiğinizde tüm motivasyonunuzu ve güveninizi yatırımcılarınıza iletebilmek toplantı için iyi bir başlangıcı oluşturur. Toplantıda verimli bir konuşma yapmak için sunumun ana hatları üzerinden birkaç defa geçmenizde fayda vardır. Profesyonel bir izlenim oluşturmak üzere farklı lokasyonlarda yer alan, LCD ekranı ve yazı tahtası bulunan Kolektif House toplantı odalarından faydalanarak fikirlerinizi daha etkili ve ikna edici şekilde sunabilirsiniz.
