NFT Nedir? NFT ile Sanatta Yeni Bir Çağ

Teknolojik gelişmeler her alanda olduğu gibi sanat kapsamında da pek çok farklı ürüne ve bu ürünlerin ulaşılabilirliğine doğrudan etki eder. Bu tip gelişmelerin son ve en çarpıcı örneği NFT varlıklarıdır. Daha ulaşılabilir hale gelen dijital sanat eserlerinin yanı sıra az da olsa fiziksel olarak alınıp-satılabilen ürünler de yer alır.  Herkesin sanatçı ve en önemlisi dijital-art sanatçısı olabileceği bu mecrada, sanatın ve sanatçının kavramları farklı anlamlar kazanır. Kripto sanat kavramının hayatımıza girdiği şu dönemlerde tüm dünyada büyük bir yankı uyandıran NFT nedir? Kripto sanat nasıl açıklanır? Değeri ne ile ölçülür? gibi sorular çoğu zaman kavram karmaşası ve tartışmaya yol açabilir. Ancak gelişim, her dönem olduğu gibi sürecin bir parçasıdır ve NFT'de bu gelişmelerden biridir.

Kripto Teknolojisi ile Sanata Ulaşmak

Teknolojik gelişmelere bağlı olarak her geçen gün yeni bir kavram ortaya çıkması artık olağan karşılanmaya başladı ve alışma süreci de bununla birlikte hızlandı. Sanat eserleri üzerindeki etkisi ise dijital eser alım satımını güvenilir hale getirmesi ve sanat eserlerinin daha ulaşılabilir hale gelmesi olarak özetlenebilir. Aynı zamanda dijital bir tescil söz konusu oldu ve bu, eserin haklarını netleştirdi. Dijital alanda son derece etkileyici eserler olabileceğini görmeyi sağladı. Kripto sanat ile yükselen, sanat ile teknolojinin harmanlanması sonucu ortaya çıkan dijital eserlerin çoğu daha fazla kişiye ulaşabildi. Peki, kripto sanat tam olarak nedir?

Kripto Sanat Nedir?

Kripto sanat, dijital varlık kavramının ortaya çıkmasıyla gelişen ve dijital sanatın temellerini oluşturup geleceğin şekillenmesine öncülük eden bir sanat biçimidir. Bugünlerde internet üzerinden birçok sanat eserine ulaşmak, hatta binlerce kopyasını ücretsiz edinmek mümkün. Orijinal içeriklere ise bu şekilde ulaşmak oldukça zor. Kripto sanat eseri kavramı da NFT ile kesişir ve bu dijital eserlerini şifreleyerek satışa sunulmasını sağlar. NFT çizimi olarak adlandırılan eserler ise Zcash, Bitcoin, Ethereum, NEO, Dogecoin, Monero, Vechain, Dogecoin, Litecoin gibi bilinen ve az bilinen tüm kripto paralarla alınabilir. Peki, NFT teknolojisi nedir?

NFT Ne Demek?

NFT açılımı "Non-Fungible Token" yani değiştirilemeyen varlıklar demektir. Bu da NFT'nin farkını ortaya çıkarır. Çünkü diğer kripto paralar gibi değiştirilemez ve aynı değerde satılamazlar. NFT'ler Dogecoin, Ethereum ya da en popüler Bitcoin’e oldukça benzer. Çünkü bu dijital para birimleri ve NFT’ler dijital varlıkları oluşturur ve aynı blok zinciri ağının üzerinde çalışır. Sadece çalışma prensibi ve kurulu olduğu blok zincirin aynı olduğu söylenebilir. Alım satım işleri ise birçok yönden fark içerir.

NFT'ler, kripto paralar sayesinde cüzdandan cüzdana hızlı, güvenli ve düşük maliyetli bir şekilde aktarılabilir. Bir blok zinciri ağının üzerine inşa edilmesi, NFT'lerin şeffaf bir şekilde doğrulanabilir olmasını da sağlar. Bununla birlikte, NFT'lerin yukarıda bahsedilen dijital para birimlerinden farklı olduğu nokta, her bir tokenın benzersiz bir işlem hash'iyle tanımlanabilir olmasıdır. Basit bir ifadeyle bu, iki NFT'nin aynı olmadığı anlamına gelir. Bu nedenle, NFT'ler dijital sanat eserlerini depolamak için idealdir. Öte yandan, Bitcoin gibi kripto para birimleri takas edilebilir, 1 BTC'i başka bir 1 BTC ile değiştirirseniz, pek bir şey değişmez. Çünkü cüzdanınızda hala 1 BTC değerinde varlığınız bulunur.

Ancak, NFT'ler söz konusu olduğunda, hiçbir jetonun dolaşımdaki diğer dijital varlıklarla bir ilişkisi yoktur, bu nedenle bunlar takas edilemez olarak tanımlanır.

NFT (Non-Fungible Token) Nedir?

NFT, kısaca takas edilemeyen tokenlar anlamına gelir. Küçük gibi gözüken ancak büyük fark yaratan bu özellik NFT'nin temel prensibidir. Kripto paralar gibi takas edilemeyen NFT, dijital sanat gelişiminde büyük rol oynayan teknolojilerden biridir. Sanat eserleri NFT sayesinde sertifikaya sahip olur ve bu eserin tüm haklarıyla birlikte el değiştirmesi anlamına gelir. NFT'nin bir başka özelliği ise orijinal içeriklerin ve eserlerin kopyalamaya karşı korumalı olması. Eserlerin tüm haklarıyla alınması dijital ürünlerin kolayca kopyalanıp, izinsiz kullanılmasının önüne geçen özelliklerden biri. Çünkü kripto eserler dünyaca ünlü tablolar gibi tek olma şansı elde eder. Dünyanın en ünlü eserlerinden biri olan Leonardo da Vinci’nin Mona Lisa tablosu, internet üzerinden görülebilir, ancak fiziksel olarak Fransa’da The Louvre Müzesi’nde yer aldığı için sadece ziyaret ederek görebilirsiniz ve sahip olmanız mümkün değildir. Tam da bu tür koruma içeren kripto eserler, NFT sistemi sayesinde size ait olur, kopyalanamaz ve izinsiz kullanılamaz. NFT'ler hakkında kısa bilgiler ise şöyle sıralanabilir:

• Değiştirilemez tokenler, dijital biçimde temsil edilen kripto para varlıklarıdır.
• Bununla birlikte, değiştirilebilir olan Bitcoin'den farklı olarak, her NFT jetonu bir sonrakinden benzersizdir.
• NFT hem maddi hem de maddi olmayan varlıkların tokenlaştırılmasına izin verir.
• NFT, nakit paraya benzeyen değiştirilebilir jetonların tam tersidir.
• Sonuçta, bir 100 liralık banknot, bir değişim aracı olarak kullanılabilme kabiliyeti açısından başka bir 100 liralık banknotla aynıdır. Bunu da şöyle özetleyebiliriz, bir sanat eseri başka bir sanat eseri ile doğrudan taka edilemez.

Sonuç olarak, NFT'lerin ana konsepti, ilgili öğeye fiziksel olarak sahip olmanıza veya depolamanıza gerek kalmadan değerli bir şeye yatırım yapabilmenizdir. Bu nedenle, açık pazarda NFT alıp satmak söz konusu olduğunda oldukça pratik işlemlerden bahsedilir.

NFT Nasıl Üretilir?

Bir NFT nasıl yapılır ve satılır, birçok sanatçı ve tasarımcı, para kazanmanın potansiyel yeni bir yolu olarak araştırdığı bir şeydir. Ancak NFT'ler sanat satmanın yeni bir yolundan daha fazlasıdır, dijital varlıkların sahipliğini güvence altına alabilir, yeni topluluklara erişim sunabilir ve hatta gerçek hayattaki öğelerin mülkiyetini kaydetmek için kullanılabilirler.

NFT'ler veya değiştirilemeyen belirteçler, bir sanat eseri için değiştirilemez veya türünün tek örneği demenin güvenilir bir yoludur. Dijital eşyaları, nadir ve çok değerli hale getirir. Bir NFT, sanat eseri, videolar, oyun içi öğeler ve hatta gayrimenkul gibi belirli bir dosya veya öğenin sahipliğini temsil eder ve bunlar bir blok zincirinde depolanır. Peki NFT nasıl yapılır?

NFT Nasıl Yapılır?

NFT, yani kripto sanat eserinizi hazırladığınızda geriye sadece satışa sunmak kalır. NFT yapmak kadar kolay olan hazırlık ve satışa sunma işlemleri basit adımlarla şu şekilde açıklanabilir:

Öğenizi Seçin

NFT oluşturma için yapmanız gereken ilk şey, dijital ürünü seçmektir. Bu değiştirilemez belirteçler NFT oyunları, dijital resimler gibi pek çok eser anlamına gelir. Sanal art, video, müzik, metin ya da herhangi bir şey NFT olabilir. Kısaca özetlemek gerekirsek multimedya olarak adlandırılan kategoriye ait her şey olabilir. Çünkü NFT anlam olarak dijital sanat eserlerini sınırsız üretim ve tüketim çağında "eşsiz" parçalara dönüştürmek demektir.

Elinizin Altında Biraz Ether Bulundurun

Satışa sunulacak dijital varlık seçtikten sonra, biraz miktar Ether (Ethereum'a dayalı kripto para birimi) almanız gerekir. NFT'ler pek çok farklı blok zincirde yapılabilir, ancak basit bir anlatım içermesi adına Ether kullanacağınızı düşünerek örneklendireceğiz. Çünkü son derece popülerdir ve bilinen tüm NFT pazar alanları Ethereum' destekler. Hazırladığınız NFT'yi basmak maliyet gerektirir. Bu nedenle hem cüzdana hem de bir miktar coine ihtiyacınız vardır.

Ücretsiz cüzdan uygulamalarını tüm işletim sistemine sahip akıllı telefonlarınıza indirebilirsiniz.  Bununla birlikte NFT yapmak için belirtilen fiyatlar değişken olabilir. Bu nedenle cüzdanda hazır coin bulundurmak işlerinizi kolaylaştırır. Ancak kripto para madenciliğinin günlük işlem ücretleri nedeniyle size daha farklı fiyatlara mal olabileceğini unutmayın.

NFT'nizi ücretsiz olarak OpenSea'de de basabilirsiniz. Bu, platformun kendi yaratacağı coin türü sebebiyle işlem ücreti bulunmaz, ancak hesap oluşturmak ve alım satım yapmak için bir cüzdana ihtiyacınız vardır.

Cüzdan hesabınızı oluşturduğunuzda size 12 kelimelik bir 'seed phrase' verilir, bu sizin benzersiz şifrenizdir. Güvende tutun ve hiçbir yerde paylaşmayın, bu şifre güvenlik kodunuz gibi davranır ve şifrenizi unuttuğunuzda cüzdana erişebilmenizi sağlar. Aksi takdirde tüm varlıklarınızı kaybedebilirsiniz.

Bir pazar yeri seçin

NFT satışları söz konusu olduğunda bunu sizin adınıza kolaylaştıran düzinelerce platform vardır. Ancak sizin dijital sanatınıza ve işlem gören coin türlerine göre hepsi birbirinden oldukça farklıdır. Kimi platform NFT oyunları konusunda popülerken diğeri basketbol konusunda alım satım gerçekleştirir. Bu konuda biraz araştırma yapmalı ve eserinizi en iyi nerde sunabileceğinize karar vermelisiniz. Daha sonra pazar yerini cüzdanla eşleştirmeli ve basım işlemleri için çıkan ücretleri ödemelisiniz. Bu işlem tamamlandığında ise NFT'nizi basmaya hazırsınız demektir. Her pazar yeri farklı adımlarla dijital eserlerinizi yüklemenize izin verdiği için bu talimatları izleyerek sorunsuz bir basım gerçekleştirebilirsiniz.

Yeni Nesil Koleksiyonerlik

Sanat herkes için farklı anlamlar ifade edebilir. Kimi bir sanat eserine bakarken sahip olmak ister kimi ise sadece izlemeyi sever. NFT koleksiyonu yapılabilecek pek çok sanat eseri ile doludur. Bu nedenle NFT'ler sanat eseri koleksiyonculuğuna da farklı bir bakış açısı getirmiş oldu. Çünkü kripto sanat henüz bilinmezken koleksiyon kavramı çok farklıydı. Yeni bir eser görmek ve alabilmek için insanlar müzayedelere giderdi ve sadece nakit para ile almak mümkün oluyordu. Müzayede işlerinin geride kalmasındaki başka bir etmen pandemi de olsa kripto kolaylığı son darbe oldu. Sanatın bambaşka bir hale gelmesi kripto para piyasalarının canlılığı ile paralel ilerlediği için insanlar eserlerini sergileme fırsatı buldu ve bu sayede yeni bir iş sahası doğdu.

Öne Çıkan NFT Örnekleri Nelerdir?

Sanata ilgi duyan ya da duymayan herkesi bir platformda birleştiren dijital sanat eserleri, yeni bir akımın oluşturdu. Bu akımın oluşmasında en çok katkı sağlayan ve büyük yankı uyandıran NFT projeleri ise şunlardır:

Everydays: The First 5000 Days

Mike Winkelmann tarafından yapılan bu eser NFT'nin tüm dünyaya duyurulmasının nedeni olabilir. "Beeple" nickini kullanan sanatçının eseri, dünyanın dört bir yanındaki dijital sanatçılar için bir dönüm noktasıdır. Çünkü büyük bir müzayede evinde satılan ilk tam NFT dijital sanat eseridir. 5000 günlük bir çalışmadan oluşan eser tam 69.346,250 dolara satılmıştır.

Fractal İstanbul

İstanbul tasvirleriyle ünlü sanatçı Tarık Tolunay tarafından üretilen NFT, Türkiye'de NFT'ye olan ilgiyi pekiştirdi. Türkiye sınırları içerisindeki en büyük NFT'lerden bir olan Fractal İstanbul, oldukça ilgi çekici. Dünyanın metropol şehirlerinden biri olan İstanbul' farklı şekilde yorumlayan sanatçının NFT'sinde Tarihi Yarımada, Pandemi ve Haydarpaşa Panorama gibi eserler bulunur.

Nyan Cat

Nyan Cat, 2010'ların internetinin dikkate değer bir eseridir. Onuncu yıldönümü için videonun yaratıcısı videoyu bir NFT'ye dönüştürmeye ve açık artırmaya çıkarmaya karar verdi. Video, basıldığı an yaklaşık 852.300 dolara eşdeğer olan 300 ETH'ye satıldı.

Nike'ın NFT Spor Ayakkabıları

2019'da Nike, NFT çılgınlığının ön saflarında yer almalarını sağlayacak bir patent başvurusunda bulundu ve güvence altına aldı.

Nike'ın patenti, fiziksel ve sanal spor ayakkabılarını birleştirmelerine izin vererek her ikisinden de para kazanmalarını sağlayacak. Bu ise sanal ayakkabı sahiplerinin onları gerçek dünyada üretebilecekleri anlamına geliyor.

Metaverse Evrenlerinde NFT

Hemen her yerde karşınıza çıkan NFT Metaverse kavramları da bir şekilde birleşti. NFT, Metaverse evrenlerinde sunulan sanal kıyafet ve aksesuarları sağlayarak bireyselliği ön plana çıkarıyor.

Yeni bir çağ başlatan NFT ve dijital sanat eseri piyasası, tüm dijital eserleri güvence altına alarak hem koruma hem de satış hizmeti içerir. Kripto sanat ifadesinin başlangıcından beri sanat dünyasının bir başkalaşım sürecine girdiğini söylemek mümkün.

Dijital sanatla ilgileniyor ve bu işe yönelmek istiyorsanız tek başınıza ya da başkalarıyla NFT üretebilir ve bu süreçte pek çok kazanım sağlayabilirsiniz. İşlerinizi yönetmek ve toplantılar yapmak için ise Kolektif House'un sunduğu toplantı odalarından ve kiralık ofislerden yararlanarak yeni bir girişimde bulunabilirsiniz.