Şahıs Şirketi mi, Limited Şirket mi? Şirket Türü Seçerken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Şirket Türü Seçiminin Önemi
Her şirket türünün kendine ait artı yönleri vardır. Bu sebeple şirket kurmak isteyen kişiler büyüme stratejilerine, kurumsal kimliğine, ortaklık yapısına ve finansal kaynaklarına göre şirket türünü belirlemelidir. Böylece şirket sahipleri hedefledikleri başarıya daha kolay şekilde ulaşabilir.
Şirket Türü Seçiminin İşletme Üzerindeki Etkileri
İşletmelerin finansal ve işleyiş süreçlerini iyi yönetebilmek veya sağlıklı sürdürebilmek için şirket türü seçimi önemli bir rol oynar. Bu sayede işletmenin hukuki yükümlülükleri, vergilendirme sistemi, yönetim yapısı ya da sermaye olanakları gibi önemli noktalar belirlenir.
İşletme Yapısının Yasal ve Finansal Yansımaları
Şirket türü seçimi işletmenin vergi düzenlemelerini, hukuki sorumluluklarını, sermaye olanaklarını, finansal kaynaklarını veya operasyonel süreçlerini doğrudan etkiler. Şahıs şirketi türünde kurallar dizisi basit yapılı olurken anonim, limited şirket türlerinde prosedürler farklı biçimlerde uygulanabilir.
Şahıs Şirketi Nedir? Avantajları ve Dezavantajları
Tek sahipli işletme olarak da anılan şahıs şirketi, sadece bir kişinin yönettiği, kurmuş olduğu şirket türüdür. Şahıs şirketi avantajları ve dezavantajları ile iş kurmak isteyenlere çeşitli katkılar sağlar. Genel olarak hem avantajları hem dezavantajları şöyle sıralanabilir:
Şahıs Şirketinin Avantajları
- Verginin gelire göre kademeli sistemde olması
- Muhasebeci veya mali müşavir ücretlerinin düşük olması
- Çok kısa zamanda faaliyete geçebilmesi
- Diğer şirket türlerine göre düşük maliyet gerektirmesi
- Bir gün içerisinde kapanış işlemlerinin gerçekleştirilebilmesi
- Defter tasdik ücretlerinin düşük olması
Şahıs Şirketinin Dezavantajları
- Şahıs şirket türü diğer şirket türlerine göre düşük prestij sahibidir. Bu sebeple güvenilirlik açısından bankalar; kredi başvuruları, sanal pos başvuruları ve benzeri gibi işlemleri uzun vadede gerçekleştirir.
- Diğer şirket türlerinde vergi oranları sabit veya düşük seyrederken şahıs şirketlerinde bu oran değişken ya da yüksek olabilir.
Şahıs Şirketinin Özellikleri ve Kuruluş Süreci
Şahıs şirketinin en belirgin özelliklerinden biri tek kişi tarafından kurulabildiği gibi birkaç kişi ile birlikte de kurulabilir olmasıdır. Mal varlıkları ve borçlar tüm kuruculara aittir. Şahıs şirketi hızlı şekilde kurulabilir ancak ortakların devredilmesi durumunda zorlu şartlar yer alır. Buna göre şahış şirketi kuruluş sürecinde şu adımlar takip edilebilir:
- İşletme adının seçilmesi ve tescil edilmesi
- İşletme için vergi dairesinde kayıt oluşturulması
- İşletme için ticaret odası kaydı
- İşletme açma ruhsatı edinme
- İşletme sahibine ait çeşitli belgelerin toparlanması
- Finansal veya sermayeye yönelik düzenlemeler
Şahıs Şirketi Kurmanın Vergisel Avantajları
Şahıs şirketinde kademeli vergi uygulaması yer alır. Kazanç düşükse düşük vergi sistemi uygulanır. Öte yandan muhasebe ya da defter tutma işlemlerinde maliyet diğer şirket türlerine kıyasla daha düşüktür. Şahıs şirket türünde bazı giderler vergi tutarlarından düşürüldüğü için avantaj sağlayabilir.
Şahıs Şirketinin Dezavantajları ve Riskleri
Şahıs şirket türünde önemli banka işlemleri zor olabilir. Pos cihazı veya kredi başvuruları gibi işlemler süreci uzatabilir. Ayrıca gelir arttıkça vergi yükü arttığından kâr oranı düşebilir.
Limited Şirket Nedir? Avantajları ve Dezavantajları
Limited şirket, bir ticaret unvanı altında kurulan şirket türüdür. Tek kişi olarak kurulabildiği gibi gerçek ya da tüzel kişi olarak birkaç ortaklı da olabilir. Limited şirket sermayesi en fazla 10.000 olmalıdır. Eğer ortak sayısı 20’yi geçiyorsa denetçi bulunması zorunludur. Şirket türünün diğer avantaj ve dezavantajları ise şöyle:
Limited Şirket Avantajları
- Şahıs şirketlerine nazaran limited şirketlerinin daha prestijli olması
- Limited şirket kuruluşunda sermayenin nakit olarak tamamlanma zorunluluğunun bulunmaması
- Anonim şirket türüne nazaran basit organizasyonel yapıya sahip olması
- Limited şirket türünün destek ve teşvik paketlerinden kolay yararlanabilir olması
Limited Şirket Dezavantajları
- Limited şirket türünde ticareti faaliyetler sonlandırılmak istendiğinde tıpkı şahıs şirketinde olduğu gibi hızlı kapanış gerçekleştirilemez.
- Şirket kapatma işlemi uzayabilir. Süreç , en az 6 aya kadar sürebilir.
- Şirket henüz kapanmadığı için tüm vergiler ve muhasebe ücreti gibi giderler işlemeye devam eder.
Limited Şirketin Özellikleri ve Kuruluş Süreci
Limited şirketlerinin en önemli özelliklerinden biri küçük veya orta ölçekli işletmelerin tercih edebileceği şirket türlerinden olmasıdır. Söz konusu şirket türünün kuruluş süreci ise şu şekilde:
- Şirket kuruluşu için gerekli evrakın toplanması ve düzenlenmesi
- Ana sözleşmenin hazırlanması
- Muhasebeci ile anlaşma sağlanması
- Banka - vergi süreçlerinin başlatılması
- Ticaret sicil kaydının yapılması
- Beyanname ile vekalet işlemleri
- Vergi dairesi için başvuru yapılması
- Ticaret odası kaydı
Limited Şirket Kurmanın Vergisel Avantajları
Limited şirket türünün vergi yükünü hafifletecek bazı avantajlar söz konusudur. İşletmenin vergi matrahı, işletmenin gelirinden gider oranının düşürülmesi ile belirlenir. Limited şirket türünde kâr payı dağılımı esnek özelliğe sahip olduğu için vergi planlamasına katkı sağlar.
Limited Şirketin Dezavantajları ve Riskleri
Limited şirket türünde sınırlı sermaye payının olması, yatırım olanaklarının kısıtlı olması, kâr payı dağılımında sınırların olması gibi bazı dezavantajlar yer alır. Söz konusu dezavantajlar işletmenin hem büyümesinde hem gelişmesinde birtakım riskler doğurabilir. Ortaklar arasında yaşanabilecek anlaşmazlıklar, yatırım kaybı, şirket bilgilerinin gizliliğinin yitirilmesi veya karmaşık vergilendirme sistemlerinin getirdiği yükümlülükler de riskler arasında gösterilebilir.
Şirket Türü Seçerken Dikkat Edilmesi Gereken Kriterler
İş kurma sürecinde en önemli ve zorunlu adım olan şirket kurulumu için önceden bilgi sahibi olmak gerekir. Farklı özelliklere sahip şirket türleri arasından doğru seçimi yapmakta zorlanıyorsan şu kriterlere dikkat edebilirsin:
İş Hedefleri ve İş Modeli
Şirket yapısı seçimi iş modeli ya da iş hedefleri için oldukça önemli adımdır. Önceden kararlaştırılmış model ve hedefleri için en uygun şirket türü seçilmelidir.
İş Hedeflerine Uygun Şirket Yapısını Belirleme
İş hedeflerine en kısa sürede ulaşabilmek için iş modeline uygun şirket türünü seçmek gerekir. Örneğin; küçük ölçekli ve kısa vadeli iş modellerinde şahıs ya da limited şirket türleri uygun olabilir. Hem uzun hem orta vadeli iş modellerinde ise limited, anonim şirket türleri tercih edilebilir. Daha büyük ölçekli iş modellerini hedefleniyorsa anonim şirket türü tercih edilebilir.
Vergi Yükümlülükleri ve Yasal Gereklilikler
Hem yasal gereklilikler hem vergi yükümlülükleri şirket türüne göre şekil alır. Bu sebeple her şirket türünün kendine ait vergi sistemi öte yandan da yasal yükümlülükleri vardır. Şirket türü belirlenirken söz konusu vergi sistemleri ve yasal gereklilikler hakkında bilgi sahibi olunmalıdır.
Şirket Türüne Göre Vergisel Yükümlülükler
Şahıs şirket türünde gelir vergisi ödemek zorunlu bir sistemdir. Gelir vergisi kar üzerinden belirlenir. Aynı zamanda sosyal güvenlik primleri şirket sahibinin sorumluluğundadır.
Sermaye İhtiyacı ve Risk Yönetimi
Risk yönetimi konusunda ya da sermaye ihtiyacı açısından şirket türü seçimi oldukça önemlidir. Her şirket türünün kendine özgü riskleri ile sermaye ihtiyacı vardır. Bu bakımdan sermaye olanaklarına ve planlanan risk yönetimine göre şirket türü belirlenirken dikkat edilmelidir.
Sermaye Yapısına Göre Şirket Seçimi Yapma
Şirket türü belirlenirken sermaye yapısı için stratejik planlar yapmak önemli bir adımdır. Sermaye yapısı, işletmenin hangi tür kaynaklar kullandığına, finans kaynaklarını nasıl planladığına yönelik temel yapı taşı konumundadır.
Şirket Türü Değiştirme Süreci ve Gereklilikleri
Kurulan her şirket ileriki zamanlarda farklı yapılara bürünebilir. Örneğin; küçük ölçekli bir işletme belli oranda başarı elde ederek ölçeğini genişletebilir, uluslararası büyüme gösterebilir. Bu durumda işletme, mevcut şirket türünü değiştirmeye ihtiyaç duyabilir.
Şirket Yapısını Değiştirmenin Şartları
Şirket türü değiştirme konusunda oldukça esnek şartlar yer alır. Söz konusu şirket değişimlerinin çoğunda şahıs şirketinden limited ve anonim şirkete dönüş yapıldığı görülür. Aynı şekilde limited şirket türünün anonim şirkete dönüştürülmesi de sıklıkla karşılaşılan durumlardan biridir.
Şirket Türü Değişikliğinde İzlenecek Adımlar ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
Şirket türü değişikliği için iki farklı yöntem uygulanabilir. Bunlardan birincisi, hukuki kabuk değiştirme ve yeni kuruluş yolu ile değiştirme yöntemidir. Hukuki kabuk değiştirme olarak adlandırılan şirket türü değişikliğinde, hukuksal yapı korunarak şirket değişikliğine gidilir. Bu süreçte ortaklık gibi bazı durumlar yeniden düzenlenir. Kuruluş yoluyla tür değiştirme yönteminde ise mevcut şirketin hem tasfiye edilmesiyle hem fesh edilmesiyle olur.
Şirket türü değişiminde ortakların onayının alınması, yönetim yapısının yeniden düzenlenmesi, uygulama planının yapılması, finan kaynaklarının gözden geçirilmesi, ticaret sicil kaydının yenilenmesi, vergi sisteminin yeniden değerlendirilmesi, çalışanların haklarının korunması gibi pek çok konuda değerlendirme yapılması gerekir.
Sen de şirket kuruluş aşamasında ihtiyaç duyabileceğin danışmanlık, e-fatura, e-dönüşüm, sanal ofis hizmetleri için Kolektif House’tan destek alabilir, hedeflerine hızlı bir şekilde ulaşabilirsin.