E-Beyanname Nedir? E-Beyanname Düzenleme Adımları
E-beyanname, işletmelerin vergi dairesine kazançlarını beyan ederken kullandıkları dijital bir evraktır. Teknolojinin gelişimi ve dijitalleşmenin resmi kurumlarda da yaygınlaşmasıyla ortaya çıkan bir evrak türü olan e-beyanname, her ölçekte şirket ve işletme tarafından kullanılabilir. İşletmelerin gelir beyan işlemlerini kolaylaştıran, vergi dairesine gitme ve zahmetli evrak işleriyle bizzat uğraşma gibi adımları ortadan kaldıran e-beyanname uygulamasının detayları, pek çok işletme sahibi tarafından merak edilir. Eğer siz de e-beyanname düzenlemek için yapmanız gerekenleri merak ediyorsanız, aşağıdaki bilgileri hemen inceleyebilirsiniz.
E-Beyanname Nedir?
Türkiye Cumhuriyeti’nde gelir elde eden reel ve tüzel tüm kişilikler vergi ödemekle yükümlüdür. Bir diğer ifadeyle ülke sınırlarında bireysel olarak ya da kendi şirketiyle iş yapan ve gelir elde eden herkes, bu gelirini devlete bildirmek ve geliri oranında vergi ödemek zorundadır. Bu geliri bağlı olunan vergi dairesine bildirirken kullanılan evraka “beyanname” denir. E-beyanname ise gelir bildirimini dijital bir evrak yoluyla ve yine dijital kanallar aracılığıyla yapma işleminin genel adıdır. Kuruluşların e-beyanname işleminden yararlanması için dijital altyapılarını oluşturmuş olmaları, e-arşiv ve e-fatura sistemine dahil olmaları gerekir.
E-beyanname uygulaması için herhangi bir sınırlama bulunmamaktadır. Yasalara göre elektronik fatura ve e-arşiv işlemlerine katılma konusunda şirket sermayesi ve geliri gibi konularda bazı kısıtlamalar olsa da bu sistemlere gönüllü olarak dahil olmak da mümkündür. Yani isteyen herkes, vergi ve faturalandırma işlemlerini geliri ve sermayesi fark etmeksizin dijital ortama taşıyabilir. Bu noktada dikkat edilmesi gereken detay ise geri dönüş olmamasıdır. E-fatura sistemine dahil olan bir şirket, faaliyet süresinin geri kalanında tüm vergi işlemlerini dijital platformlarda sürdürmek ve tüm beyannamelerini e-beyanname formatında vermekle yükümlü hâle gelir.
E-Beyanname Ne İşe Yarar?
E-beyanname, her şeyden önce işletmelere vakit tasarrufu sağlayan bir uygulamadır. Vergi dairelerindeki başvuru ve beyan işlemleri, kimi zaman günler sürebilir ve bu da işletmecilere önemli ölçüde vakit kaybettirir. E-beyanname ise tamamen dijital bir ortamda hazırlanması ve sunulması sayesinde bu vakit kaybını tamamen ortadan kaldırır. E-beyanname, tamamen dijital sistemler üzerinden hazırlandığı için eksik ya da hatalı ibraz gibi sorunların da önüne geçer. E-beyanname verme, şirketlerin vergi oranlarının doğru şekilde hesaplanması açısından son derece faydalıdır. Gelir beyanının elektronik ortamda yapılması, hesap hatalarını da engeller ve ödemeniz gereken verginin net bir şekilde saptanabilmesine yardımcı olur.
Beyanname verme işleminin dijital platformlardan gerçekleştirilmesi, vergi dairesi için de büyük bir avantajdır. Bilgileri işleme, kontrol etme ve değerlendirmeye alma süreçlerini hızlandıran ve bu aşamalarda karşılaşılabilecek fiziki sorunların büyük kısmını engelleyen e-beyanname işlemi, vergi ödemelerinizin eksiksiz, sorunsuz ve hızlı bir şekilde hesaplanabilmesine yardımcı olur. Bu durum da işletmeler ve firmalar için avantaja dönüşür. Vergi dairesinde herhangi bir gecikme ya da hata yaşanmaması, vergi ödeme sürecinizi kolaylaştırarak şirket faaliyetlerinizde yaşanabilecek olası problemlerin önüne geçer.
E-Beyanname Nasıl Düzenlenir?
E-beyanname gönderme işlemi için ilk olarak GİB’e başvuru yapmanız, başvurunuz onaylandıktan sonra gerekli uygulamaları bilgisayarınıza kurmanız ve sisteme giriş yapmanız gerekir. Bu işlemleri GİB üzerinden doğrudan kendiniz yapabileceğiniz gibi aracı bir kurumdan hizmet alarak da gerçekleştirebilirsiniz. Aracı kurum yazılımları, işlemleri daha kolay bir hâle getirdikleri için pek çok işletme tarafından tercih edilse de aracıya başvurma gibi bir zorunluluk yoktur. GİB tarafından mükelleflere sunulan uygulamalar da ihtiyaç duyduğunuz tüm yasal işlemleri gerçekleştirmeniz için yeterlidir.
İlgili uygulamaları bilgisayarınıza kurduktan sonra e-beyanname düzenleme butonuna tıklayarak işleminizi başlatabilirsiniz. İlk olarak karşınıza işletmenizle ilgili bilgilerin girileceği bir ekran gelecektir. Bu ekrana işletmenizin yasal bilgilerini, vergi numarasını, gelirini ve o dönemki fatura hareketlerini girdikten sonra tamamla butonuna basmanız yeterlidir. Bilgileri doğru ve tam girdikten sonra e-beyannamenizi tamamlayabilir ve “e-beyanname gönderme” butonuna basarak devlet kurumlarına iletebilirsiniz.
E-Beyanname Başvurusu Nasıl Yapılır?
E-beyanname vermeye başlamak için bağlı olduğunuz vergi dairesine yazılı başvuruda bulunmanız gerekir. Gelir İdaresi Başkanlığının internet sitesinde “Elektronik Beyanname Gönderme Aracılık Yetkisi Talep Formu” sekmesini bulabilirsiniz. Bu talep formunu eksiksiz bir şekilde doldurduktan sonra imza ve kaşe işlemlerini de tamamlayarak şirketinizin bağlı olduğu vergi dairesine teslim edebilirsiniz. Başvurunuz değerlendirildikten sonra dijital işlemler için gerekli izniniz çıkar ve sonrasında e-beyanname düzenleme işlemlerine dijital platformlar üzerinden devam edebilirsiniz.
Başvurunun şirket yetkilisi şahıs tarafından bizzat yapılması, olası sorunları engelleme amacı taşır. Bu yöntemle engellenen ilk tehlike, kötü niyetli üçüncü şahısların şirket üzerinden olumsuz olabilecek etkinlikler sağlamasıdır. Ayrıca olası kullanım hatalarının engellenmesi ve dijital işlemlere geçiş yetkisinin sorunsuz bir şekilde çıkabilmesi için de bireysel başvuru talep edilir. Başvuru sonuçlanma süreci, bağlı olduğunuz vergi dairesinin yoğunluğuna ve başvuruda bulunduğunuz döneme göre değişiklik gösterir. Vergi ödeme döneminde yapacağınız başvurular, diğer dönemlerdeki başvurularınızdan daha uzun sürede sonuçlanabilir. Başvuru sonucunuzu GİB internet sitesinde yer alan “e-beyanname sorgulama” butonu aracılığıyla takip edebilir, onay çıktıktan sonra gerekli uygulamaları bilgisayarınıza yükleyerek işlemlere başlayabilirsiniz.
E-Beyanname için Gereken Evraklar
E-beyanname vermek için gerekli evraklar da en çok merak edilen noktalar arasında yer alır. Yetkilendirilme tamamlandıktan sonra e-beyanname oluşturmak için yalnızca GİB uygulamalarındaki yönlendirmeleri takip etmeniz yeterlidir. Başvuru esnasında ise evraklarınızı eksiksiz bir şekilde teslim etmeniz gerekir. Başvuru sırasında ihtiyaç duyulan e-beyanname gerekli evraklar ise şu şekildedir:
1-Elektronik beyanname gönderme talep formu
2-Şirket bilgileri
3-Kimlik
Eğer şirketinizin vergi sürecini dijital platforma taşıma sürecini kendiniz yönetmeyecekseniz ve bu konuda bir aracı kurumdan destek alacaksanız, vergi dairesine aracılıkla ilgili izin ve yetkilendirilme belgeleri sunulması da gerekir. Bu belgeleri hazırlamak ve sunmak ise aracı kurumun sorumluluğundadır. Vergi mükellefinin bu aşamada yapması gereken tek şey, aracı kurumla sözleşme imzalamak ve yetki verme işlemini gerçekleştirmektir.
