FaceApp uygulaması yüklediğiniz fotoğraflar ile neler yapıyor?
Rusya çıkışlı FaceApp uygulaması, bir anda küresel trend haline dönüştü. Milyonlarca insan her gün fotoğraflarını uygulamaya yüklemeye devam ederken, gizlilik unsuru fazlasıyla göz ardı ediliyor.
İlk olarak 2017'de sunulan FaceApp, filtreler kullanarak yüklediğiniz fotoğrafı yaklaşık 40 sene yaşlandırıyor. Cildiniz buruşuyor, göz altlarınız sarkıyor, saçınız dökülüyor ve beyazlaşıyor (ayrıca gençleşebiliyor ve yüz ifadelerini değiştirebiliyorsunuz). Son haftalarda günlük eğlencemizin küçük bir kısmını işgal eden FaceApp nihayetinde gizlilik konusunda birçok soru işareti doğurdu.
Google Play ve AppStore'daki binlerce uygulamanın sundukları kullanıcı şartları ne olursa olsun topladıkları bilgilerini sattığından neredeyse eminiz. Veri satışı ile para kazanmak o kadar karlı bir sektör haline geldi ki, bugün yüklediğimiz kart oyunları veya satranç gibi son derece basit uygulamalar bile kamera ve mikrofona erişim istemeye başladı.
FaceApp, milyonlarca uygulama gibi kimsenin okumadığı uzun kullanım şartları sunuyor. Güvenlik uzmanlarını endişelendiren yönü, her ne kadar kameranız ile çektiğiniz fotoğraflara erişim izni yok görünse de, bu yasağı aşıyor gibi görünmesi.
Uygulamayı gizlilik hususunda vitrine koyan temel sebep ise Saint Petersburg merkezli olması. Kısaca, FaceApp ABD Başkanlık seçimlerine müdahale ettiği düşünülen ülkeden çıkan bir uygulama. Hal böyle olunca New York Senatörü Chuck Schumer FBI'a çağrıda bulunarak FaceApp hakkında soruşturma başlatılmasını istedi. Milyonlarca ABD'linin telefonlarından sızdırılan fotoğraflara Putin bakıyor olabilir miydi?
"Parasını ödemezsen satılan sen olursun"
Günümüzde mobil uygulamaların üzerine kurulduğu sistemi yukarıdaki cümle ile ifade edebiliriz.
Facebook ve Twitter gibi birçok uygulama, kullanıcıların bilgilerine erişebilmek için titizlikle hazırlanmış kullanım şartlarını kabul etmenizi şart koşuyor. Uygulamayı sunan firma tarafından kullanılabilen veya satılabilen veriler, bir nevi uygulamayı satın almak için kullandığınız parayı temsil ediyor. Kısaca, eğer uygulama için ödeme yapmıyorsanız, siz müşteri değilsiniz. Siz satılan ürünsünüz.
FaceApp, diğer ücretsiz uygulamalardan farksız olarak aynı mantık üzerinde çalışıyor. Fotoğraf veya diğer verilerinizin (izinle ve izinsiz alınmış olan) üçüncü partilere satılıp satılmayacağını ve satılırsa nasıl kullanılacağını bilmiyorsunuz. Bu konuda bir şey yapamadığınız gibi fotoğraf veya diğer şahsi bilgilerinizin çeşitli AI (yapay zeka) deneylerinde kullanılma ihtimali de yüksek.
Kısaca bir gün yüklediğiniz fotoğraf ile sosyal medyada sahte bir hesap açılabilir. Bu hesap üzerinden sahte haberler saçılabilir, provokotörlük yapılabilir. Ayrıca verileriniz sahte kimliklerde kullanılabilir, çeşitli suçlara malzeme olabilir. Dahası, Cambridge Analytice skandalında olduğu gibi üst düzey yapay zeka deneylerinde gizlice kullanılabilir.
Uygulamanın üreticisinden beş soruya cevap
Washington Post teknoloji editörü Geofrey A. Fowler, yukarıda bahsettiğimiz hususlardan yola çıkarak FaceApp CEO'su Yaroslav Goncharov'a beş soru yöneltti. Sorular ve verdiği cevaplar şu şekilde:
1- FaceApp hangi bilgileri topluyor?
FaceApp fotoğraflarınızı bulut sunuculara yüklüyor ve orada işliyor. Ancak sadece kullanıcı tarafından editlenmesi için seçilen fotoğraf işleniyor. Kameranız ile çektiğiniz diğer tüm fotoğraflar galerinizde kalıyor. Uygulamayı isminizi ve e-posta adresinizi vermeden kullanabilirsiniz. Kullanıcıların %99'u da bunu tercih ediyor.
2- Bilgiler sunucularda ne kadar tutuluyor?
FaceApp kullanım şartları fotoğraflara "süresiz" lisans sağlıyor. Fotoğrafların "büyük kısmı" yüklenmelerinden itibaren 48 saat içinde siliniyor.
3- Yüklenen bilgiler ile ne yapılıyor?
Uygulama, kullanıcılar üzerinde yüz tanıma işlemi için kullanılmıyor. Yasal olarak ise gelecekte FaceApp'i satın alacak veya firmaya ortak olacak üçüncü partilere küresel alanda kullanıma açık, iptal edilemez, bedava ve transfer edilebilir alt lisanslamaya açık lisans ile istediğini yapma şansı veriyor. Yani fotoğrafınız "bir ihtimal" stok fotoğraflar sunan platformlarda da yer edilebilir, yapay zeka deneyleri için de satılabilir. Bunları FaceApp yapmıyor fotoğraflara atadığı lisans ile ileride elindeki fotoğrafları satabilir.
4- Verilerime kim erişebiliyor?
Rus hükümetine bağlı kurumların FaceApp verilerine erişimi bulunmuyor. FaceApp mühendisleri Rusya'da bulunuyor, bu da verimizin transfer edilmediği anlamına geliyor. Firma hiçbir kullanıcı bilgisini üçüncü partiler ile paylaşmıyor ve satmıyor. Sadece Facebook ve AdMob gibi uygulamalarla belli veri paylaşımı yapıyor.
5- Verimi nasıl FaceApp'tan silebilirim?
Uygulamayı mobil cihazınızdan kaldırmanız fotoğrafınızın Rusya'daki sunuculardan silineceği anlamına gelmiyor. Sunuculardan fotoğrafınızın silinmesi için talepte bulunabilirsiniz ancak bu çok basit bir süreç değil.
Hızlıca hallolması için FaceApp mobil uygulamasından talepte bulunmanız en iyisi. Bunun için Ayarlar--> Destek --> Bildir'e giriyorsunuz ve "gizlilik" (privacy) içerikli talepte bulunuyorsunuz. Şu an taleplerle ilgilenmek için kullanıcı arayüzünü geliştiriyoruz.
