Marka Tescili Nedir? Marka Tescili Nasıl Alınır?
Marka ve logo tescil uygulaması size ait olan bir ürünün kanunlarla güvence altına alınması demektir. Bir hizmet, ürün veya fikrin görünür ve tanınır olabilmesi için işaretlenmesi gerekir. Bu işaret kelime, sayı, şekil, renk veya sadece harf olabilir. Piyasaya arz etmeye teşebbüs ettiğiniz ürün veya hizmete koyduğunuz bu işaret ile onu marka hâline getirmiş olursunuz. Markanız küresel rekabet ortamında piyasaya çıkar çıkmaz çeşitli tehlikelere de açık bir ortama girmiş olur. Bu tehlikelerin en dikkat çekeni size ait olan markanın taklit edilmesidir. Markanın gerçek sahibinin bu tip durumlara maruz kalmaması için düzenlenmiş kanunlar vardır. Bu kanunlar sadece tescillenmiş markaları korumakla yükümlüdür. Dolayısıyla markanın tescil ettirilmesi önemlidir.
Tescil edilebilecek olanlar arasında gerçek veya tüzel kişiler tarafından tek başına veya bağımsız olarak kullanılan ve “ferdî marka” olarak tabir edilenler bulunur. Bunun yanı sıra kişi veya kurumlar kullandıkları bir ürün veya hizmeti marka hâline getirmek isteyebilir. Bu durumda tescil ettirilecek olan marka müşterek hâle gelir ve böyle anılır. Müşterek marka tescil başvurusu ile diğer müracaatlar birbirinden farklı özel şartlar barındıran süreçlerdir. Sınai Mülkiyet Kanunu’na göre tescil edilebilir markalar şöyledir:
• Ortak Marka: Bir grubun ürün veya hizmetini diğerlerinden ayıran işaretlerdir.
• Garanti Markası: Bu tür markalar, belirli bir kişi veya kuruluşun denetlemesindedir. Bunun yanı sıra birçok işletme tarafından kullanılır. Böylelikle o işletmelerin ortak özelliklerini garanti etme amacını taşır. Standartlara uyumu ifade eden markalar buna örnek olabilir.
• Ticaret Markası: İşletmelerin alım satımda olan ürünlerini belirten işaretlere “Ticaret Markası” denir.
• Hizmet Markası: Ticari işletmelerin hizmetini belirten ve emsallerinden ayıran işarettir.
Markaların çeşitleri alt detaylarla fazlalaştırılabilir. Alt detaylara göre çeşitlendirilen markalara şehir, ülke, grup, sivil toplum kuruluşu markası gibi tanımlamalar dâhildir. Bununla birlikte bir markanın tescil edilebilmesi için marka sınıflandırmalarından birisi içinde değerlendirilmesi gerekir. O hâlde marka tescili nedir ve nasıl yapılır, hep birlikte okuyalım.
Marka Tescili Nedir?
Ürün ve hizmete verdiğiniz ismin veya belirlediğiniz işaretin başkaları tarafından kullanılmasını engelleyen yaptırımların tamamı kanunlar çerçevesinde belirlenir. O kanunlardan faydalanmanız için öncelikle marka tescilinin yapılması gerekir. Tescil işlemleri, ilgili kanunlar ve yönetmelikler dâhilinde sürdürülen prosedürlerin tamamlanmasıyla gerçekleşir. Başvurunun kabulü ve süreç incelemeleri sonunda size marka tescil belgesi gönderilir. Böylelikle ürünün / hizmetin aidiyeti kanunlar tarafından ispatlanmış olur.
Marka Tescili Faydaları Nelerdir?
Marka tescili sayesinde 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu ile sağlanan korunma hakkını elde etmiş olursunuz. Bu haklar doğrudan markanın sahibine aittir. Markanızın sizden izinsiz kullanımı hâlinde cezai müeyyidelerin talebi hakkına da sahip olursunuz. Bu talepler doğrultusunda tescilli marka ile aynı olan işaretin başka bir kişi veya kurum tarafından, tescil kapsamındaki ticaret işlemlerinde kullanılmasını önlersiniz. Sizin tescil ettirdiğiniz markaya çok benzeyen ve sizinkiyle karıştırılma ihtimali olan harf ve renklerin kullanıldığı başka bir taklit işaretin piyasaya girmesine engel olursunuz. Böylelikle tescilli markanızın kanunlar aracılığı ile korunmasını sağlarsınız.
Markanızı tescil ettirerek koruma altına aldığınız andan itibaren aşağıda belirtilen kanuni yasaklar devreye girmiş olur:
• Sizin tescil ettirdiğiniz marka ve logonun başka birisi tarafından ticaret unvanı veya işletme adı olarak kullanılması
• Taklit veya gerçeğini çağrıştırabilecek logo ve markanın tekil veya karşılaştırılmalı reklamlarda kullanılması, ambalaj, ürün üzerine konulması
• Taklit marka veya logo ile üretilmiş malların satışı, ithalatı veya ihraç edilmesi
• Ürünlerin doğrudan satışı yapılmasa bile piyasaya sürülmesinin teklifi, bu amaçla stoklanması veya hizmetin sunulabileceğinin belirtilmesi
• Taklit marka ve / veya logonun, tescilli sahibiyle hak veya meşru bağlantısı olmadan internet ortamında ticari etki yaratacak biçimde domain, yönlendirici şifreler, anahtar sözcük veya benzeri biçimde kullanılması
Talep ettiğiniz sınıf için yaptığınız başvuru onaylandıktan sonra marka tescil süresi boyunca yukarıda belirtilen hakların tamamı size ait olur. Yapılan haksız fiillerde tazminat davası açma gibi haklarınız ortaya çıkar. Mahkemenin vereceği karar da tescilin yayımlanmasından sonrasına ait olur.
Tescil Başvurusu Nasıl Yapılır?
Marka tescili nasıl yapılır ve başvuruda gereken evraklar nelerdir gibi sorular da araştırılan konular arasında yer alır. Marka tescil sürecini başlatmak için öncelikle başvuru sahibinin kimlik bilgilerinin yer aldığı başvuru formunun doldurulması gerekir. Başvuru formunun yanı sıra marka veya logo örneğinin gönderilmesi, başvuruya konu olan mal veya hizmetlerin neler olduğunun da belirtilmesi önemlidir. Markada Latin harfleri haricinde başka alfabeler kullanıldıysa Türkçe karşılığının da belirtilmesi gerekir. Bu evraklara ek olarak marka tescil ücreti ve varsa rüçhan hakkı ödemesinin yapıldığına dair belgelerin de dosyaya konulması şarttır. Tescil başvurusu ortak marka için yapılmışsa ilgili teknik şartnamenin de müracaat esnasında hazır bulunması lâzımdır. Teknik şartnameyle ilgili temel bilgiler ve yöntemler yönetmelikle belirlenir. Bu nedenle spesifik durumlar için yönetmeliklerin de gözden geçirilmesi önemlidir.
Tescil başvurusu sadece bir marka için talep edilebilir. Dolayısıyla birden fazla marka varsa o kadar başvuru yapmanız gerekecektir. Bu başvurularda yer alan mal ve hizmetlerin ait olduğu sınıflarda ve numaraları üzerinde düzenleme gerekiyorsa Türk Patent ve Marka Kurumu bunu yapma hakkına sahiptir. Bununla birlikte aynı sınıfta iki farklı marka başvurusu yapabilirsiniz. Tıpkı bunun gibi aynı marka ile farklı sınıflara başvuruda bulunabilirsiniz. Başvuru yaptığınız marka, sizin talebiniz üzerine tescil edilene kadar, süreç kapsamındaki mal veya hizmetler açısından iki veya fazla müracaata bölünebilir. Bu evrakların tamamındaki imla hataları veya açık maddi kusurların düzeltilmesi sadece sizin sorumluluğunuzdadır. Bu nedenle başvurudan önce tüm evrakların kontrollerini dikkatli şekilde yapmanız önemlidir. Olası bir hata durumunda başvuru yaparak düzelttirme şansınız da vardır. Başvuru yapıldıktan sonra sonuç, marka tescil e-Devlet üzerinden kontrol edilebilir.
Tescile Uygun Marka Nedir?
Marka tescili yaptırmak için öncelikle harf, rakam, renk ve çeşitli işaretlerden oluşturulan ibarenin uygunluğunu araştırmanız önemlidir. Böylelikle başvurunuzun reddedilmesi gibi bir sorunla karşılaşma ihtimalini minimize etmiş olursunuz. Markanın tescilinde mal veya ambalaj da kullanılır. Bu başvurular esnasında sadece markanın tescili yapılır. Mal veya ambalaj başvuru sahibinin tekeline geçmiş olmaz. Markanızı tescil ettirmek için başvurduğunuzda markalaştırdığınız teşebbüsün hangi üretim ve hizmet sınıfına dâhil olduğunu belirtmeniz önemlidir. Bu sınıflar iki ana başlık altında sıralanır. Başlıklardan birisi “Eşya / Ürün Sınıfları”dır. Bu başlık altında toplam 34 sınıf bulunur. Bu sınıfların tamamı, üretilen bir materyal üzerinden tescil verilmesi ile ilgilidir. Kimyasal maddeler, makine, silah, inşaat malzemesi, mobilya, tekstil, içecek, gıda ve bahçecilik ürünleri gibi alt sınıfları kapsar.
“Hizmet Sınıfı” altında da 11 tane madde vardır. Bu başlık altında verilen hizmetin niteliği ile ilgili maddeler bulunur. Hizmet sınıfı maddeleri arasında iletişim, haberleşme, reklamcılık gibi işlerin yapıldığı bir madde bulunur. Bunun yanı sıra finansal, parasal hizmetler de tescil kapsamında değerlendirilir. Ayrıca kiralama, tamir - temizlik, ilaçlama gibi işler de hizmet kapsamındadır. Bireysel olarak verilen kurye, vale otopark gibi hizmetler de bu kapsamda değerlendirilir. Ayrıca kiralama, elektrik dağıtım, su temin, taşıt ve malları kurtarma, depolama, paketleme gibi hizmetler de ilgili sınıfta yer alır. Kağıt, cam, metal işleme ve kimyasal üretime dair hizmetler de tescil sınıfları arasındadır. Eğitim, öğretim, bilimsel araştırma, mühendislik, bilgisayar, organizasyon ve sanat tasarım hizmetleri ile eksperlik işi de tescil edilebilir. Kısacası marka hâline getireceğiniz teşebbüsün içeriğine göre tescil sınıfları değiştirilir veya çoğaltılır.
Kaynaklar
https://www.turkpatent.gov.tr/marka
https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2017/01/20170110-9.htm
