Miraç Bal, Evdekibakicim.com
“Sevdikleriniz için hızlı ve güvenli bakım hizmeti” sloganıyla yola çıkan girişimin ilham verici hikâyesi...
‘Evdekibakicim.com’, hangi sorunu çözmeye yönelik yola çıktı?
Vizyonumuz ihtiyaç duyulan evde bakım hizmetlerinde eşsiz bir kullanıcı deneyimi yaşatan bir platform oluşturmak. EvdekiBakıcım, İstanbul’da yaşayan çekirdek aileler için ideal bir çözüm ortağı. EvdekiBakıcım’ın sunduğu çözümler arasında çocuklara yabancı dil eğitimi, sanat ve spor eğitimi gibi konularda destek olan eğitimciler; çalışan anne ve babaya destek vererek çocukların kaliteli vakit geçirmesini sağlayan oyun ablaları; aile ile tam zamanlı çalışarak bebek bakımını ve hafif ev işlerini üstlenen gündüzlü ve yatılı bebek bakıcıları; ailelerin yaşlı bireylerinin günlük yaşam aktivitelerine destek olan yaşlı bakıcıları var.
"Eureka" anınız...
Uzun yıllar yurt dışında yaşadığım için ailem beni bulunduğum ülkelerde ziyaret etmek istemesine rağmen, anneannem ve dedemin sağlık sorunları nedeniyle annemin onları yalnız bırakmasına denk geliyor.
Bir çok kez annem kısa sürelik bir bakım elemanı bulmak istedi, ancak samimi, güvenilir, doğru bakımı yapabilecek ve aile sevgisi verebilecek bir kişi hiç bir zaman bulunamadı. Durumu arkadaşlarımla paylaştıkça sorunun ne kadar büyük olduğunu görmeye başladım. Hatta bir çok yabancı arkadaşımın da kendi ülkelerinde aynı problemi yaşadıklarından bahsettiler. Dubai’den İsveç’e döndükten sonra bu projeyi hayata geçirmeye karar verdim. Mart 2015’te İstanbul’daki yakın arkadaşlarım Ogün ve Sinan ile detaylı bir pazar araştırması yapmaya başladık ve hemen sonrasında da Türkiye’ye taşınma kararı aldım.
Gerçekleştirme aşamasında karşılaştığınız en büyük güçlük...
Arz oluşturma kısmı vardı. İnsanlarla yüz yüze tanışmamız lazım, onlarla görüşmeler yapmamız lazım ki platforma dahil edebilelim. Günde yaklaşık 100 kişiye telefonla ulaşıyorduk, ofisimize davet ediyorduk. Geleceklerini söylüyorlardı, söz veriyorlardı fakat yaklaşık 20 kişi geliyordu. Ertesi gün aradığınızda telefona cevap vermiyorlardı. Bu dinamikleri anlamamız zaman aldı ve arz kısmındaki insanları anlamak bizim için çok önemliydi. Online pazar yeri kurarken en önemli şeylerin başında pazar yerinin homojen mi yoksa heterojen mi olduğunu yani verdiğiniz hizmet ya da ürün değişkenlik gösteriyor mu göstermiyor mu bunu iyi anlamak gerekiyor. Mesela Uber’de veya Bitaksi’de A noktasından B noktasına bir araçla gidiyorsunuz ve aracın markası ya da modeli son kullanıcı için çok da önemli değil. Tabii bazı lüks kategoriler olabiliyor ama sonuçta A noktasından B noktasına götürüyor yani homojen bir pazar yeri diyebiliriz. Ama Airbnb’de mesela ev kaç odalı, duş var mı, konumu nasıl gibi değişkenler var. Bu heterojen bir pazar yeri oluyor. Bunun dışında önemli olan şey sizin insana ürünle mi hizmet verdiğiniz yoksa insana insanla mı hizmet verdiğiniz. Mesela Yemeksepeti’nde insana bir ürünle hizmet veriyorsunuz. Bizimki ise bir bakım servisi insana insan gücüyle hizmet veriyorsunuz. Aslında baktığınız zaman insana insan gücüyle hizmet vermek en zor online pazar yeri modellerinden biri. Bu da bizi oldukça yordu çünkü bir kişi bir bakıma gitmediği anda tamamen ortada kalıyorsunuz ve burada alternatif üretmekten başka yapabileceğiniz çok fazla bir şey yok.
...Yarattığınız çözüm:
- Online pazar yerlerindeki dinamiklerden bir diğeri de n kişiye ulaştığınızda n’den çok daha fazla kişiyle network kurmuş oluyorsunuz ve kritik sayıya ulaştığınızda kalite kontrolünü yapmak, çürük elmaları ayıklamak çok daha kolay oluyor. Önemli olan bu noktaya gelebilmek ve hiç kolay olmuyor, tırnaklarınızla kazımanız gerekiyor, vazgeçmemeniz gerekiyor. İyi bir strateji belirlediyseniz ve ekibiniz de buna inanıyorsa o stratejiden asla vazgeçmeyeceksiniz. Tabii yolda bazı taktiksel değişiklikler olabilir ama sonuçta A noktasından D noktasına gidecekseniz arada ne olursa olsun o son noktadan vazgeçmeyin.
Yolun başında olanlara vereceğiniz en büyük tavsiye...
- Öncelikle iş modelinin stakeholder’larını iyi analiz etmek gerekiyor. Mesela bizim alanımız olan pazar yerinin iki taraflı bir sistem olduğunu ve birinin diğerinden daha az önemli olmadığını çok iyi bilmek gerekiyor. Alıcı da, satıcı da, pazar yeri müşterisi de önemli. İki tarafın farklı dinamiklere sahip olduğu bilinmeli ve iki tarafla da iyi ilişkiler kurulmalı. Bir taraf ile iletişimde aktif olup diğerine çok fazla dahil olmamak söz konusu olmamalı. İki tarafta da sahaya inilmesi lazım. Online pazar yerleri offline dünyada var olan sorunları online dünyaya taşıyarak çözmeye çalışıyor bu yüzden de offline dünyaya çok iyi hakim olmaları lazım. Bunun gibi her iş alanı kendi içinde ayrışıyor. Başlarken bu dinamikleri iyi anlamak ve bol bol bu işi yapmış kişilerle konuşup fikir alış verişinde bulunmak çok fayda sağlayacaktır.
Girişimcilik dünyasıyla ilgili küçük bir sır...
- Bu ekosistemin içine girince öncelikle hayatın bir piramit sisteminde olmadığını anlıyorsunuz. Kurumsal hayatta tanışamayacağınız, ancak startup dünyasında keşfedeceğiniz harika kişilerle farklı maceralara yelken açacaksınız.