Ödeme Yöntemleri: Modern İş Dünyasında Esneklik ve Güvenlik
İşletmeler için ödeme kabul etmek ve müşterilerine iyi bir ödeme deneyimi sunmak üzerinde önemle durulması gereken bir konudur. Sunduğunuz ödeme seçenekleri, satışlarınızı doğrudan etkileyebilir. Size yardımcı olması için ödeme yöntemleri hakkında hazırladığımız bu içeriğe zaman ayırabilirsiniz.
Ödeme Yöntemi Nedir?
Ödeme yöntemi, sunulan hizmet veya ürün sonucunda gerçekleştirilen finansal işlemlerin gerçekleştirilme biçimidir. Ödeme yöntemleri, işletmelerin ödeme kabul etme yolları olarak da tanımlanabilir. İşletmeler, satışını gerçekleştirdikleri ürün veya verdikleri hizmet sonucunda müşterilerinden belirli bir miktar talep eder. Ödeme yöntemleri, müşterilerin bu parasal değeri firmalara aktarma yoludur. Geçmişte bu ödeme nakit, kredi/banka kartı gibi kısıtlı ödeme seçenekleri ile gerçekleştirilirdi. Günümüzde ise özellikle e-ticaretin hayatlarımızda geniş bir yer kaplamasıyla hem işletmeler için hem de müşteriler için ödeme alma süreci, dijital ödeme yöntemleriyle birlikte oldukça çeşitliliğe sahip bir hal aldı. İşletmeniz için son derece önemli olan ödeme yöntemlerine ve ödeme yöntemlerinin geleceğine gelin yakından bakalım.
Ödeme Yöntemlerinin Tarihçesi Nedir?
Bugün ödeme yöntemlerinden söz edildiğinde, pek çoğumuzun aklına kredi kartları, nakit, mobil cüzdan gibi yöntemler gelir. Peki hiç ödeme yöntemlerinin ortaya çıkışını ve geçmişini düşündünüz mü?
Ödeme yöntemlerinin ilk ortaya çıkışının, Lidyalıların parayı bulması ile olduğunu düşünebilirsiniz. Ancak hem bu bilginin tartışmaya açık olması hem de farklı ödeme yöntemlerinin sanılandan çok daha geçmiş dönemlerden bu yana kullanıldığı bilgisi sizi şaşırtabilir. İnsanlar arasında alışverişin gerçekleşmeye başladığı milattan önce 3000 yıl ve öncesinde takas yöntemi oldukça yaygındı. Üstelik bu yöntem halâ kullanılabilir.
İlk madeni para fikrinin M.Ö. 1000 yılı civarında Çin’de ortaya çıktığı ve bunun da öncesinde şekil verilmiş deniz kabukları ve değerli taşları kullandıkları biliniyor. M.Ö. 600’lerde ise Lidyalılar tarafından, ilk basılan madeni paranın kullanıma sunulduğu düşünülüyor.
Milattan sonra 11. ve 12. yüzyıllarda yine Çin’de ilk kağıt para kullanılmaya başlandı. Günümüz anlamıyla kağıt para ise 17. yüzyılda Avrupa’da ortaya çıktı. 20. yüzyılın sonlarına gelindiğinde ise Avrupa ve Amerika’da kredi kartları kullanıma sunuldu. 2000’li yılların başında çevrimiçi ödemeler yavaş yavaş kullanılmaya başlarken takip eden yıllarda dijital ödeme yöntemleri büyük bir gelişim geçirerek bugünkü halini aldı.
Ödeme Yöntemleri Nelerdir ?
Halihazırda kullanımda olan pek çok ödeme yöntemi mevcuttur. Teknolojideki gelişmeler ve e-ticaretin yaygınlaşmasıyla birlikte yeni nesil ödeme yöntemleri ortaya çıktı. Gelin, yaygın bir biçimde kullanılan ödeme yöntemlerine beraber göz atalım.
Kredi Kartı İle Ödeme
Kredi kartı ile ödeme en yaygın ödeme yöntemlerinin başında gelir. Bankalar tarafından tahsis edilen ve her müşteriye özel bir limit tanımlanan kredi kartları ile sonradan ödeme yapmak için bankaya borçlanılarak ödeme işlemi gerçekleştirilir.
Online Ödeme Sistemleri
E-ticaretin her geçen gün artan kullanım oranları, online ödeme sistemlerine olan ihtiyacı ortaya çıkardı. Farklı ödeme kuruluşları tarafından sunulan online ödeme sistemi çözümleri ile sanal POS üzerinden kredi / banka kartı, mobil ödeme, QR kod ile ödeme, dijital cüzdanlarla ödeme ve link ile ödeme gibi e-ticaretin doğası ile uyumlu ödeme yöntemleri kullanılır.
Mobil Ödeme Yöntemleri
Mobil ödeme yöntemleri, kullanıcıların telefonlarına kurdukları ödeme uygulamaları aracılığı ile ödemelerini gerçekleştirmesini sağlar. Tosla, Papara, Nays gibi örneklerin yanı sıra mobil operatörlerin kendi uygulamaları olan Paycell, VodafonePay gibi hizmetler üzerinden gerçekleştirilen ödeme işlemlerinde ödemelerin faturaya yansıtılması imkanı da sunar.
Kripto Para Ödemeleri
Ödeme aşamasında kripto para birimleri ile ödeme almak da mümkündür. Fiziksel olarak QR kodlar ve temassız ödeme gibi yöntemler kullanılabileceği gibi online ödemeler için de en uygun yöntemlerden biridir. Ancak kripto para ile ödeme kabul etmek için satış yapılan bölgede kripto paraların yasal olarak kabul edilebilir bir ödeme yöntemi olması gerekir.
Banka Havalesi ve EFT
Banka havalesi ve EFT, e-ticarette kullanılan en yaygın ödeme yöntemleri arasında yer alır. Alıcı ve satıcı arasındaki para alışverişi, alıcı tarafın tutarı doğrudan kendi hesabından karşı tarafın hesabına göndermesi ile gerçekleşir. FAST sistemiyle birlikte havale işlemlerinin oldukça hızlı şekilde gerçekleşmesi, bu yöntemi daha tercih edilebilir hale getirmiştir.
Fatura Üzerinden Ödeme
Özellikle müşterilerinizden tekrar eden ödemeler alıyorsanız fatura üzerinden ödeme sistemi sizin için oldukça faydalı olabilir. Müşterilerin ödeme yapması beklenen tutar için fatura hazırlanarak e-posta ile iletilir. Faturanın iletildiği müşterler ise son ödeme tarihine kadar sunduğunuz ödeme yöntemleri üzerinden faturalarını ödeyebilir.
Dijital Cüzdanlar
Dijital cüzdanlar, cep telefonlarına yüklenen çeşitli cüzdan uygulamaları aracılığı ile ödeme yapılmasını sağlar. Bu cüzdan uygulamalarına banka ve kredi kartları da eklenerek bu kartlar üzerinden ödeme yapılması sağlanır.
Doğrudan Borçlandırma (Direct Debit)
Doğrudan borçlandırma sistemi, bayi ve müşteri ağına sahip firmalar tarafından kullanılan ödeme sistemidir. Bayilerine yüksek tutarda vadeli mal ve hizmet satışı gerçekleştiren firmalar, bankaların doğrudan borçlandırma hizmetleri ile ödeme süreçlerini banka güvencesi ile gerçekleştirebilir. Bayi adına banka tarafından verilen kredi limiti sayesinde tahsilatlar zamanında gerçekleştirilir.
Çek - Senet ile Ödeme
Çek ve senet aracılığı ile ödeme gerçekleştirme, kullanılan en eski ödeme yöntemlerinden biridir. Çek ve senet ile yüksek meblağlara sahip alışverişler kolaylıkla gerçekleştirilebilir. Kredi kartlarına kıyasla çok daha uzun vadede ödeme imkanı sunan çek ve senetler, teknoloji ile birlikte çok daha güvenli bir kullanım sunar.
QR Kod Ödemeleri
QR kod ödemeleri henüz çok yaygın bir şekilde kullanılmayan ancak her geçen gün daha fazla kişi ve işletme tarafından tercih edilen bir ödeme yöntemidir. Ödeme yapacak olan taraf, işyeri tarafından kendisine sanal POS veya farklı biçimde iletilen QR kodu telefonuyla tarayarak ödeme işlemini gerçekleştirir.
Gelecekte Hangi Ödeme Yöntemleri Popüler Olacak?
Uzun yıllardır kullanılan ve zaman içerisinde gelişim gösteren ödeme yöntemlerinin yanı sıra birçok yeni nesil ödeme yöntemi de geliştirilmektedir. Her geçen gün daha yaygın hale gelen ve kullanım alanları genişleyen ödeme yöntemlerinin geleceğine yakından bakalım.
Kripto Para ve Blockchain Tabanlı Ödemeler
Kripto paralar ve blockchain tabanlı ödeme yöntemlerinin gelecekte de var olacağına kesin gözüyle bakabiliriz. Şu anda da kullanılabilir olan kripto paralar ile ödeme yöntemi, son derece basit ve hızlı bir ödeme gerçekleştirilmesini sağlar. Ancak hem insanların kripto paraları bu amaç için kullanmaya henüz adapte olamamış olması hem de çoğu ülkede yasal düzenlemeler ile kripto para kullanımının kısıtlanmış olması yaygınlaşmasının önündeki en büyük engellerdir.
Mobil ve Temassız Ödemeler
Mobil ve temassız ödemeler, yavaş yavaş yaygınlaşmaya başlayan ödeme yöntemlerinden bir diğeridir. Banka, dijital cüzdan veya farklı ödeme kuruluşlarına ait mobil uygulamaları kullanarak NFC özellikli telefonlar ile temassız ödeme gerçekleştirmek mümkündür. Herhangi bir kart veya cüzdan taşımaya gerek duymadan temassız ve hızlı bir şekilde ödeme yapmak yakın gelecekte de geçerli bir ödeme yöntemi olacaktır.
Biyometrik Ödemeler
Biyometrik veriler günümüzde, ödeme işlemlerinde ek bir güvenlik önlemi olarak kullanılır. Ödeme onayı için parmak izi ile onay vermeyi buna örnek gösterebiliriz. Gelecekte herhangi bir ek ödeme aracına ihtiyaç duymadan, biyometrik veriler üzerinden doğrudan ödeme yapma gündeme gelebilecek seçenekler arasındadır.
Dijital Cüzdanlar ve Sanal Kartlar
Dijital cüzdanlar ve sanal kartlar, hem fiziksel hemde dijital ödemelerin güvenli ve hızlı bir şekilde gerçekleştirilmesini sağlar. Kullanıcılar, gerçek kart bilgilerini paylaşmadan ödeme gerçekleştirebilir. Aktif olarak kullanılan bu yöntem, gelecekte de yaygın bir şekilde kullanılmaya devam edecektir.
IoT (Nesnelerin İnterneti) ve Akıllı Cihaz Ödemeleri
Akıllı cihazlarda yer NFC özelliği, bu cihazlar ile temassız bir şekilde ödeme yapmayı mümkün hale getirir. Akıllı saatler ile bugün dahi temassız ödemeler gerçekleştirebilirsiniz. Bu türden cihazların kullanımı yaygınlaştıkça daha yaygın olarak ödeme yöntemi olarak tercih edilecektirler.
Yapay Zeka Destekli Ödeme Sistemleri
Her alanda olduğu gibi ödeme sistemlerinin geleceğinde de yapay zekanın yeri büyük. Yapay zeka ile daha güvenli, hızlı ve sorunsuz ödeme sistemleri geliştirilebilir. Yapay zeka, bugün dahi pek çok şirket tarafından ödeme işlemlerinin otomatik işlenmesi, sahtecilik ve dolandırıcılığın önlenmesi gibi amaçlarla aktif olarak kullanılmaktadır.
Güvenli Ödeme Protokolleri Nelerdir?
Online ödeme sistemleri için güvenlik en önemli konulardan biridir. Hem ödeme yapan hem de ödeme alan taraf için ödeme sürecinin güvenli ve hızlı biçimde gerçekleşmesi önemlidir. Bu sebeple bir takım güvenlik protokolleri kullanılır.
SSL/TLS: Güvenli Sockets Layer (SSL) ve Taşıma Katmanı Güvenliği (TLS) Protokolleri
SSL/TLS protokolleri, en basit haliyle internet üzerinden gerçekleştirilen kullanıcı ve sunucular arasındaki iletişimin şifreli olarak gerçekleştirilmesini sağlar. Bu güvenlik protokolleri sayesinde ödeme adımındaki veri transferi, güvenli şekilde gerçekleşir.
3D Secure
3 boyutlu güvenlik olarak da adlandırılan 3D secure, internet üzerinden gerçekleştirilen kartlı işlemleri daha güvenli hale getirmek için geliştirilmiş ek güvenlik katmanıdır. Ödeme alan işletme ile banka arasındaki iletişimin şifreli olarak gerçekleşmesini sağlar.
EMV Teknolojisi
EMV teknoloji, Europay, Mastercard ve Visa tarafından geliştirilen bir ödeme standardıdır. Kredi kartları, ödeme terminalleri ve ATM’leri kapsayan bu güvenlik standardı ile finansal işlemlerin güvenle gerçekleştirilmesi hedeflenir.
İşinizi daha iyi hale getirebilecek en yeni teknolojiler hakkında bilgi sahibi olmak için KoMag teknoloji içeriklerine göz atmayı unutmayın.
