Sosyal Girişimcilik Nedir? Sosyal Girişimcilik Örnekleri
Günümüzde girişimcileri başarılı yapan en önemli faktör, tüketicilere ürün ve hizmet sunmaktan çok daha fazlasına sahip olmalarında gizleniyor. Nitekim, araştırmalar son yıllarda tüketicilerin gözünde sorumluluk sahibi işletmelerin imajının çok daha fazla güçlü hale geldiğini gösteriyor. Bu doğrultuda girişimcilik dünyası, toplumun ihtiyaçlarına katkı sağlayacak şekilde evriliyor. Geleneksel girişimcilik imajı yerini daha çözüm odaklı, sorumlu ve empatik bir yaklaşım olan sosyal girişimcilik anlayışına bırakıyor. Sosyal girişimciliği merak ediyorsanız bu yazıyla heyecan verici bir keşif yolculuğuna çıkmaya hazır olun!
Sosyal Girişimcilik Nedir?
Sosyal girişimcilik en basit tanımıyla hayırsever bir amaç için iş yapma sürecini ifade eder. Sosyal girişim olarak adlandırılan işletmeler, belirli bir kolektif sorunun üzerindeki olumlu etkilerini artırmayı amaçlarlar. Bu amaç doğrultusunda sosyal girişimci, kolektif bir iyiliği ön planda tutarak işi başlatan ve sürdüren kişidir. Misyonu ilerletmek için sosyal girişimciler çoğu zaman etki yatırımı ve bilinçli tüketicilik benzeri araçları kullanır. Ancak bu, sosyal girişimcilerin kârı dikkate almadıkları anlamına gelmez. Nitekim, bu tarz bir girişimci sosyal sorunlara katkılar sağlarken aynı zamanda kârlarını da en üst seviyeye çıkarmayı amaçlar. Aşağıda sosyal girişimciliğin dört farklı türünü bulabilirsiniz.
1)Kâr amacı gütmeyen: Kâr amacı gütmeyen sosyal girişimler, belirli bir hayırseverlik misyonuyla çalışır. Bu tarz sosyal girişimciler, geleneksel veya diğer sosyal girişimciler gibi kâr elde etmeye odaklansa da onlardan farklı olarak kazandıklarını gelecekte daha büyük bir etki oluşturmak için işlerine yatırır.
2)Topluluk: Bu tarz sosyal girişimler, genellikle iş faaliyetlerini belirli bir bölgeye odaklı olarak gerçekleştirir. Genellikle kendi yaşadıkları topluma katkı sağlama amacını güden topluluk girişimcileri, kârlarını yerel koşulları iyileştirmek üzerine kullanır. Bazen dünyanın bir ucundaki dezavantajlı koşulları iyileştirmek için harekete geçen sosyal girişimler olabilir.
3)Dönüşümsel: Dönüşümsel sosyal girişimler, genellikle büyüdükçe doğal olarak geniş bir kitleye yayılarak kolektifte daha fazla sosyal etki oluşturur. Bu tarz girişimler genellikle başlangıçta bir topluluk girişimi olarak kurulur. Ancak zaman içerisinde dünyanın pek çok yerindeki insanlara ulaşarak sosyal etkilerini artırır.
4)Küresel: Küresel sosyal girişimler, dünyanın çeşitli bölgelerinde sosyal etki yaratmaktan ziyade küresel bir katkı sağlamayı amaçlar. Gezegeni birbirine bağlı bir topluluk olarak adlandırarak sınırlar ötesi bir faaliyet yürütür. Genellikle yoksulluk, suya erişim veya sağlık hizmetlerinden faydalanma gibi sınırları aşan küresel sorunlarla mücadele eder.
Sosyal Girişimcilerin Özellikleri
Günümüzde, toplumsal sorunların üstesinden gelmede ve sürdürülebilir değişim yaratmada etkili bir güç sembolüne dönüşen sosyal girişimciler bazı ayırt edici özellikleriyle öne çıkar. Hem iş zekâsı hem de sosyal farkındalık gerektiren bu özel girişimcilik türündeki farklar sosyal girişimcileri tanımanıza yardımcı olabilir.Bu özellikleri onları geleneksel girişimcilerden ayırır. İşte en dikkat çekici sosyal girişimci özellikleri!
Sosyal Farkındalık
Sosyal girişimcileri gelenekselden ayıran en büyük özellik sosyal farkındalıktır. Sosyal girişimci, hem toplumsal hem de küresel anlamda etkilenenlere karşı derin bir bağ ve empati duygusu duyar. Bu derin farkındalık ise ait oldukları gezegen veya toplulukta büyük yankı uyandıran çözümler yaratma olanağı tanır. Hem gizli hem de açık sorunlar için çözüm geliştirmek üzere girişim ortaya çıkar.
Vizyonerlik
Sosyal girişimci, şimdinin ötesini görerek toplumsal sorunlara çözüm üretilen bir gelecek hayal eder. Bu bakış açısı da eylemlerini ve kararlarını şekillendirerek uzun vadede etkili çözümler üreten bir girişim ortaya çıkmasına neden olur. Vizyoner zihniyet, sosyal girişimcilere yenilikçi fikirleri hayata geçirme ve aynı zamanda potansiyel toplumsal etkileri öngörme kabiliyeti de verir.
Yenilikçi Düşünme
Sosyal girişimciliğin temeli, inovatif düşüncedir. Nitekim, sosyal anlamda etki yaratmak için sorunları basitçe çözümlemek yeterli değildir. Bunun yerine daha çok yerleşik kalıplara ve normlara meydan okuyarak çizginin dışında bir fikir ortaya çıkması gerekir. Sosyal girişimciler toplumsal sorunlara yönelik yeni ve benzersiz çözümler üreterek fark yaratmayı amaçlar.
Dayanıklılık
Sosyal girişimciler, finansal zorluklar, toplumsal şüphecilik veya regülatif engellerle karşılaşma olasılıkları yüksek olduğundan genellikle dayanıklı karakterde kişilerdir. Önlerine çıkan engel ne olursa olsun, yine de misyonlarına olan sarsılma bağlılık ve vizyonlarına olan tutkuları nedeniyle başarılı olmak konusunda mücadele etmeye devam ederler. Sosyal girişimcilik için bu karakter özelliği son derece önemlidir, nitekim yolculuk boyunca pek çok zorlukla karşılaşma olasılığı yüksektir.
Sosyal Girişimcilik Nasıl Uygulanır?
Bir sosyal girişim uygulamak için temelde geleneksel girişimcilikle benzer süreçlerden geçmek gerekir. Ancak sosyal girişimleri uygularken temel fark, kolektif anlamda değer katma kabiliyetine sahip olmaktan geçer. Aşağıda sosyal girişimcilik uygulamak için gerekli adımları bulabilirsiniz:
1)Önemsenen Bir Sosyal Konu Seçmek: Sosyal girişimin ortaya çıkış amacı, belirli bir toplumsal soruna çözüm üretmektir. Bu nedenle sosyal girişim fikrini uygulamak için öncelikle önemsediğiniz toplumsal sorun alanlarında yenilikçi bir vizyon oluşturmanız gerekir.
2)Alandaki Boşlukları Keşfetmek: Hangi sosyal alanda yenilikçi bir iş fikri geliştireceğinize karar verdikten sonra söz konusu alandaki boşlukları keşfetmeniz gerekir. Başkalarının neler yaptığını görmek için sizinle benzer amacı güden sosyal girişimlere de göz atabilirsiniz. Bu, henüz karşılanmamış bir ihtiyacı nasıl karşılayabileceğinizi belirlemenize yardımcı olabilir.
3)İş Planı Oluşturmak: Her başarılı işte olduğu gibi sosyal girişimlerin de doğru bir iş planına sahip olması son derece önemlidir. Henüz nasıl bir iş planına sahip olmanız gerektiği konusunda kararsızsanız, ilham alacağınız pek çok yenilikçi sosyal girişime göz atabilirsiniz. Doğru bir iş planına sahip olmak, daha early-stage döneminde dahi yatırımcıları ve ortakları işletmenizin potansiyeline ikna etmeye yardımcı olabilir.
4)Yasal Çerçeveyi Oluşturmak: Sosyal girişimlerde vergilendirme ve kâr dağıtımı için doğru yasal formatı seçmek de önem arz eder. Kâr amacı gütmeyen kuruluş, vakıf veya kooperatif gibi tercih edebileceğiniz farklı seçenekler vardır. Bunlardan her biri girişimin sosyal amaçları, hedefleri ve vizyonu doğrultusunda belirlenmelidir.
Sosyal Girişimcilik Örnekleri
Kolektif bilincin yükselmesiyle popülerleşen sosyal girişimcilik kavramı, her geçen gün daha da popülerleşen iş modelleri arasında yer alır. Küresel anlamda büyük ölçüde başarılı olan ve sosyal girişimcilik uygulayan farklı ölçekte çok sayıda şirket var. İşte en popüler girişimcilik örnekleri:
1)Blake Mycoskie tarafından kurulan Toms markası, yoksul topluluklardaki ayakkabı kıtlığını fark ederek en popüler girişimcilik hikayeleri arasına adını yazdırmıştır. Uyguladığı birebir iş modelinde her satılan ayakkabı için bir çift ayakkabı bağışlanır.
2)Love Your Melon ise şapka satan bir girişim olmasının yanı sıra kanserle mücadele eden çocukların hayatlarını iyileştirmeyi hedefler. Bu doğrultuda şirket karının yarısını kanserle mücadele eden çocuklar için bağışlar.
3)Tanınan kozmetik markalarından biri olan Lush, tamamen elle üretilen, vegan ve cruelty-free ürünler satarak daha temiz bir dünya düzeninin hedefler. Bunun yanı sıra karbon ayak izini iyileştirmek için Charity Pot hibe programıyla aktif şekilde geri bağış yapar.
Sosyal girişimcilik, tüm dünyada fark yaratan ve olumlu bir topluluk bilinci oluşturan güçlü bir iş modelidir. Bu tarz bir fikriniz varsa siz de harekete geçmek için Kolektif House’un topluluk bilinci yüksek, yaratıcı ve inovatif ofis çözümleri ile hem kendi geleceğiniz hem de toplum için daha fazlasını sunabilirsiniz!
