Startup Nedir, Nasıl Kurulur?
Her geçen dijitalleşen ve değişen dünyada start-up kavramı, 2000'li yıllarla birlikte önemi azla artan kavramların başında sayılabilir. Başarıya ulaşan sayısız girişimcilik hikayesinin bir ürünü olan birçok start-up projesi, köklü değişikliklere vesile olurken birçoğu dijitalleşmeyle birlikte yeniden tanımlanan hayatın baş aktörleri konumundadır. Siz de start-up kavramının kökenine, dününe bugününe ve gelişim evrelerine hakim olmak için; start-up nedir, start-up kurmak için gerekenler nelerdir gibi soruların yanıtlarını yazımızdan tüm detaylarıyla öğrenebilirsiniz.
Start-up Nedir?
Start-up kelimesinin tam Türkçe karşılığını başlangıç ya da konumuzla daha ilgili olarak 'sıfır noktasından aksiyon olan şirketler' şeklinde tanımlayabiliriz.Türkçe literatürde start-up kelimesinin karşılığı olarak ‘yeni girişim’ ifadesi de kullanılır. Genel kapsam olarak, girişimcisinin bir eksikliği problemi gidermek amacıyla geliştirdiği ihtiyaç yaratan ve onu cevaplayan bir iş fikri olarak hayatına başlayan ve büyüme potansiyeli ile piyasadaki yatırımcılara sunulabilen girişimler start-up şeklinde ifade edilir.
Start-up kavramı ilk olarak kullanımı 2000'li yıllar öncesine dayansa da asıl yaygınlaştığı dönem 2000'li yıllardır. Bir başka ifadeyle, bazı start-up'ların kuruluş hikayesi 2000'lerden öncesinde başlamış olsa da onların dahi start-up olarak ifade edildiği dönem 2000'ler ve takip eden yıllardır. Start-up kavramının çıkış noktası ise ABD'nin California eyaletinin San Francisco şehri sınırları içerisinde bulunan bir girişimcilik merkezi olan Silikon Vadisi olarak kabul edilir. Silikon Vadisi'ni bugün hayatı değiştiren Apple, Google, Facebook, Microsoft, Amazon, Intel, Oracle, eBay, Netflix, Tesla gibi birçok teknoloji odaklı start-up şirketinin anavatanı, doğum yeri olarak nitelendirebiliriz.
Girişimcilik ile Start-up Arasındaki Fark Nedir?
Kavram olarak girişimcilik ile start-up çoğu zaman aynı yorumlansa da bu ikilinin arasında bazı temel farklılıklar mevcut. Girişimcilik, iş fikrine dair stratejilerin tam olarak belirlenmediği, planlamasının oturtulmadığı ve projeyi kimin nasıl geliştirdiğine dair detayların belirlenemediği durumlar girişimcilik olarak tanımlanabilir.
Bir başka ifadeyle ortada bir fikir olan fakat fikre dair projelerin somut olarak geliştirilmediği, net olarak ürün ya da hizmet haline getirilmediği durumlar girişimcilik örneğidir. Ancak start-up söz konusu olduğunda ortada ürünün veya hizmetin somut şekilde ortada olduğu ve yatırımcılardan destek almaya hazır; yatırımcısı ile kavuştuktan sonra hızla faaliyete geçebilecek projelerdir.
Bir de örnekle pekiştirelim. Bankacılık ve finans alanında müşterilerin kredilere online kanallardan daha hızlı bir şekilde ulaşmasını sağlayacak bir projeye sahip olmanız bir girişimcilik örneğidir. Ancak müşteriler ile bankaları bir araya getiren dijital bir platform kurduysanız; gereken yazılımı geliştirdiniz ve işlerliğini sağladıysanız ortaya somut bir ürün/hizmet koyan bir start-up olduğunuz söylenebilir.
Startup Nasıl Kurulur?
Startup kavramını açıkladıktan sonra şimdi en can alıcı nokta olan startup kurma fikrinin gelişim evrelerine değinelim. Günümüzde hangi coğrafyada olursa olsun herkesin kendine ait bir iş fikri mutlaka vardır. Bu iş fikirleri, sahibinin kişilik özelliklerine, içerisinde bulunduğu çevreye, kültürüne, yetişme tarzına, deneyimlerine göre fazlasıyla farklılık gösterebilir. Örneğin; risk almayı seven bir karaktere sahipseniz denenmemiş işleri denemek, olmayanı ortaya koymak üzerine olabilir. Ya da daha yaratıcı ve hayal dünyası daha geniş bir bireyseniz iş fikrinizin temelinde önce ihtiyaç yaratmak sonrasında o ihtiyaca yaratıcı çözümler getirmek yatıyor olabilir. Belki de yaratıcılığınız ve gözlem yeteneğiniz kapsamınnda halihazırda var olan bir iş modelini kendi tarzınızla yeniden yorumlayabilir çözümler getirmeyi deneyebilirsiniz. Tüm bu karakteristik özelliklerinize ek olarak; aldığnız eğitimler, sizin ya da çevrenizdeki insanların deneyimleri de iş fikrinizin ilham kaynağını oluşturabilir.
İş fikrinizi startup olarak tasarlamak yani kendi işiniz haline getirmek ise oldukça zorlu, fazlasıyla emek, çaba ve kararlılık gerektiren bir süreçtir. Denemekten çekinmeyen, mağlubiyetlerden ders çıkaran, akılcılık ile duygusallık arasındaki dengeyi kurabilen, ekip çalışmasına açık özetle girişimci ruhlu bireylerin startup fikirlerini hayata geçirirken dikkat etmesi gereken sayısız unsurdan ve çeşitli aşamalardan bahsedilebilir. Şimdi kısa kısa maddeler halinde startup projesi haline gelen girişimcilik hikayelerinde evrelere değinelim.
Çevrenizdeki Eksik Olan Şeyleri Görün: Bu aşamada iş fikrinizi geliştirirken ihtiyacınız olan temel detayları oluşturmalısınız. İş fikriniz varsa onunla ilgili ya da henüz iş fikrinizi netleştirediğiniz durumlarda bu fikri ortaya koyabilmek için çok iyi bir gözlemci olmalısınız. Ayrıca eksiklikleri gördüğünüz alanlardaki donanımınızı, bilgi düzeyinizi ve deneyimlerinizi en üst seviyeye çıkarmanız da oldukça akılcı bir hareket olacaktır. Eksiklikler bir problemin çözülmesi olabileceği gibi öncesinde ihtiyacı da yaratarak çözüme ulaştırmak şeklinde düşünülmeli.
Unutmamak için Not Alın: İş fikrinizin başlangıcından, gelişim ve büyüme aşamasına kadar her durumda kendiniz için ihtiyaç halinde dönüp bakabileceğiniz notlar almalısınız. Gerek dijital imkanlardan faydalanarak gerekse kağıt kalem yardımıyla her şeyi kaydetmelisiniz. Bu notları kendinize alabilir ya da ekip arkadaşlarınızla, kitlenizle paylaşabilecek formatlarda değerlendirmelisiniz.
Prototip Yapın ve Prototipinizi İnsanlara Yayın: İş fikrinizin girişimden startup noktasına doğru evrildiği nokta burasıdır. Startup projenizin çıktısı bir ürün ya da hizmet olabilir. Her durumda bu çıktıları somut hale getirmek için prototipini ortaya koymalısınız. Potansiyel müşterileriniz, yatırımcıları ve hatta ekibinizi motive etmek, fikrinize olan inancı tetiklemenin anahtarı bu prototiplerdir.
Üzerinden Kontrol Edin: Kontrol iş fikrinizin her aşamasında ihtiyacınız olan bir süreçtir. Kaydettiğiniz aşamayı, riskleri ve fırsatları daha net görebilmeniz için kontrolü hiçbir zaman elden bırakmamalısınız.
Kendinize Startup için Kurucu Ortaklar Bulun: Startup ve girişimcilik her şeyden öte bir kültürdür. Kültürü oluşturan bireylerin niteliği ve niceliği iş fikrinizin gücünü artıracaktır. Özellikle de başlangıç aşamasındayken paydaşlarla hareket etmeniz kritik bir öneme sahiptir. Bu açıdan bakıldığında kurucu ortaklar eksikliklerinizi tamamlayan, bu serüvende sizi motive eden, destek olan yegane kişiler olacaktır. Zaten günümüzde başarıya ulaşmış birçok startup'ın hikayesinde muhakkak ki arka planda olsalar bile yol arkadaşlarının varlığı asla bir tesadüf değildir.
Etkili Bir Ekip Kurun: Kurucu ortaklarda olduğu gibi başarı hikayenizi ve yolculuğunuzu sizinle paylaşacak ekip arkadaşları da startup kültürünün olmazsa olmazlarıdır. Birlikte uyumlu olarak çalışabilen, yaratıcı fikirler üretip gerektiği zaman bulundukları karmaşık ortamdan çıkabilmeyi başaran ekipler startuplar için oldukça önemlidir. Güven, yetenek ve farklılık ekiplerin oluşturulmasındaki temel öğeler sıralanabilir. Ekibinizdeki her bir bireyin iş fikrinizi kendi fikri gibi benimsemesi, cesur ve yerinde kararlar alarak harekete geçebilmesi verimliliği artıracaktır ve dolayısıyla startup projenizin başarıya ulaşmasında en büyük desteğiniz olacaktır. Hatta birçok başarılı startup şirketlerini incelediğinizde iş fikrini başarıya götüren unsurların en üst sırasında ekip kavramının olduğunu görebilirsiniz.
İşinizi Kütüğe Geçirin: Startup fikirleri prototip aşamasının ardından hayata geçirilmeden önce gereken tüm somut adımlar atılmalıdır. Şirket kurulumu, patentler ve gereken tüm hukuki süreçlerin eksiksiz yapılması iş fikrinizin ilerleyen aşamalarında size konfor alanı yaratan detaylardır. Bu aşamada Türkiye’de yasal adres belirtme zorunluluğu konusunda ofis yatırımlarınızda maliyetleri küçültmek için sanal ofis veya hazır ofis gibi imkanlardan faydalanabilirsiniz. Böylece yasal adresinizi dilediğiniz prestijli bölgelerden seçerken ihtiyacınız olduğu anda çalışma alanına, toplantı salonuna sahip olursunuz. Ayrıca networking, sekreterlik, kargo ve posta takibi gibi kritik hizmetlere daha küçük yatırımlarla ulaşabilirsiniz.
Yatırımcı Bulun ve İlk Sürümü Piyasaya Çıkarın: Startup kültürünü oluşturan denklemin en önemli değişkeni yatırımcılardır. Projenizi bir fikir olmaktan çıkararak somutlaştırdıktan sonra büyümek ve gelişmek için yatırımcılara ihtiyaç duyarsınız. Günümüzde startuplar için sayısız finansman kaynağı mevcut. Yatırımcılarla bir araya gelebileceğiniz ve finansal ihtiyaçlarınızı karşılayabileceğiniz doğru modeli bularak startup'ınız için gereken büyük adımı atmış olursunuz.
Satışa Başlayın: Startup projeniz yatırımcı veya yatırımcılarıyla da buluştuktan sonra artık bir şirket olarak faaliyete geçmeye hazısınız demektir. Proje olarak doğup, prototipleriyle somutlaşan; başta finansal olmak üzere gerekli olan diğer destekleri aldıktan sonra tek yapmanız gereken artık işinizi yapmanızdır. Hiç zaman kaybetmeden ürün ya da hizmetlerinizi potansiyel müşterilerinize ulaştırmalısınız. Bu aşamada pazarlama, reklam ve tanıtım stratejilerinizi, bütçelerinizi doğru bir şekilde kurgulamaya özen gösterin. Hedef kitlenizin olduğu pazarları iyi analiz etmeli, zamanında ve etkin şekilde onlarla temas etmelisiniz.
Kullanıcılarınızı Her Zaman Yakalayın: Satışlara başladıktan sonra yeni müşteriler kazanmak kadar ürün ya da hizmetlerinizi ulaştırdığınız müşterilerinizin memnuniyetini en üst seviyede tutmaya çalışmalısınız. Satış sonrası hizmetlerin de en az ürün ya da hizmeti üretim aşamanız, kaliteniz ve etkin pazarlama stratejileriniz kadar önemli olduğunu hiçbir zaman aklınızdan çıkarmamalısınız. Müşteri tutundurma faaliyetleri, iş planındaki varlığını ve önemini daima korumalı.
Sürekli Satış Yapın: Süreklilik, günlük yaşantının ve iş hayatının en önemli kurallarının başında gelir. Startup olarak başladığınız faaliyetlerinizde sürekliliği sağlamalısınız. Rekabetin en üst seviyede olduğu birçok sektörde satışlarda yaşanacak herhangi bir aksama müşteri ve ciro kaybıyla sonuçlanacaktır. Daha da önemlisi güven kaybıyla birlikte aynı müşterileri tekrar kazanmak, sıfırdan müşteri edinme sürecinden daha zorlu olduğunu unutmayın.
Büyüyün ve Gelişin: Start-up şirketler için ticari faaliyetlerini sürdürebilmesi ve uzun ömürlü olabilmesi için gelişime açık olmaları gerekir. Ölçülü bir şekilde büyüme, rekabet yeteneğinden ürün ve hizmetlerine, yeteneklerine kısacacı şirketin her açıdan gelişimi ile doğru orantılı olacaktır.
Startup Kurarken İmkanları Analiz Edin: Sanal Ofis ile Maliyetlerinizi Azaltın
Startup olarak hayatına başlayan şirketlerin geçirdiği evreleri sıraladıktan sonra iş fikrinin her aşamasında girişimcisinin dikkate alması gereken unsurların başında ise fırsatlar ve ekip kavramı gelir. Özellikle 2000'li yıllardan sonra önemi daha da artan startup kavramı günümüzde dünyanın her yerinde gereken destekleri bulabilir.
Başarılı girişimcilik hikayelerine dönüşen startup şirketlerinin saysının her geçen gün artması iş modeli olarak benimsenmesini sağlar. O nedenle girişimcilerin startup şirketlerini kurarken kendilerine sunulan fırsatlardan faydalanması büyük önem taşır. Yatırımlar ve yatırımcı sayısının artması, mentörlük imkanları, sanal ofisler, sadece startuplara hizmet veren platformlar bu fırsatların en önemlileri olarak sıralanabilir.
Özellikle de startup fikrinin başlangıcında ihtiyaç duyulan ofis ihtiyacının ekonomik yöntemlerle çözülebilmesi için sanal ofis hizmetleri girişimcilere önemli fırsatlar sunar. İş fikrinin geliştirildiği ve finansal desteği sağlayacak olan yatırımcılarla buluşmadığı aşamalarda ofis maliyetlerinden sıyrılmak için sanal ofisler girişimcilerin imdadına yetişir. Şirket kurulumu için yasal adres belirtilmesi, ihtiyaç duyulan anlarda ofis ve toplantı salonları, sekreterlik, kargo ve posta takibi gibi temel hizmetlerde sanal ofisler girişimcileri büyük maliyetlerden kurtarır.
Türkiye'de sanal ofis ve hazır ofis hizmetleriyle esnek çalışma deneyiminin öncülerinden biri olan Kolektif House prestijli lokasyon seçenekleriyle kendi işini kurmak isteyen girişimcilere esnek paketler arasından en uygun olanı seçme özgürlüğü tanır. Kolektif House sanal ofis paketleriyle ilham veren tasarım ve network imkanlarından yararlanırken minimum yatırımla ofis sahibi olabilirsiniz.