Yeni Başlayanlar için Sıfırdan Marka Nasıl Kurulur?
21. Yüzyılda çoğunluğun herhangi bir ürün ya da hizmeti tüketirken seçimlerini doğrudan etkileyen en temel ögenin, marka olduğu aşikardır. Sıfırdan marka oluşturma süreci, doğru adımları izlediğiniz takdirde zor bir iş değildir. Güçlü bir marka kimliği yaratmak için teknik ve hukuki prosedürü de bilmek gerekir. Marka yaratma, kasıtlı farklılaşma ya da ayırt edici unsurların vurgulanması olarak ifade edilebilir. Kendine has ve stratejiktir. Ürün veya hizmetlerinizin, rakiplerinizin ürettiklerinden farklılaşmasını sağlar. Sürecin en keyifli yanı ise hayal ettiklerinizi bilinçli şekilde somutlaştırırken, her aşamayı kendi seçimlerinizle inşa ediyor olmanızdır.
Kendi Markanızı Nasıl Kurarsınız?
Marka kurmak için atılacak ilk adım sürecin teknik ve hukuki boyutlarını öğrenmek olmalıdır. Hukuki ve teknik süreci, iki ayrı aşama olarak görmek yerine birbirini tamamlayan bütünün parçaları şeklinde düşünmelisiniz. Doğru bir marka stratejisinde her bir öğe uyum içerisinde ilerlemelidir. Teknik yönü kuvvetli, hukuki risklerin olmadığı ve özgün bir marka yaratmak, işin detaylarını göz ardı etmediğiniz sürece oldukça kolaydır.
Her marka, içerisinde algı yönetimi barındırır. Sunulan ürün ya da hizmeti tüketecek hedef kitlesinde yaratılmak istenen algının teknik süreçle doğrudan ilgisi vardır. Bu aşamada herhangi bir profesyonelle çalışabilir ya da ilgili konularda kendiniz uzmanlaşabilirsiniz. Marka yaratım uzmanı, grafiker veya ajans desteği almak, zamansal olarak avantajlıdır. Teknik süreç için bütçe ayırmanın sağlam bir temel atmanıza yardımcı olacağını unutmamalısınız.
Markanızın kurulumunda teknik anlamda ideal bir yol izlediğinizde bile hukuki riskler almış olabilirsiniz. Bu yüzden mümkün mertebe hukukçu bir marka vekili ile birlikte risklerin belirlenmesi faydalı olur. Örneğin, sizin teknik sürecinizle eş zamanlı bir şekilde marka adayı olan sözcükler olabilir. Risklerin tespit edilmesi teknik sürece harcanan zamanın ve bütçenin boşa gitmesini önler.
Yasa geregi tescil olunacak ürünlerin ya da hizmetlerin kullanılmadığı takdirde üçüncü kişilerce iptal edilebileceğini unutmayınız. Yani 5 yıl içerisinde kullanmanız gerekir. Bu sürenin ardından iptal ettirilmese dahi benzer marka başvurularına yapılan itirazların sonucu aleyhe red kararı olabilir. Markanızı inşa ederken bu kuralı atlamamanız ve 5 yıl içerisinde hangi ürünleri ya da hizmetleri kullanacağınıza karar vermeniz gerekir.
Markanın tescil olacağı fikri tasvir edici olması gerekir. Piyasada yer alan benzer markalardan ayrışmak için önemli bir noktadır. Mesela, çay ürünü için ‘Çay’ isminin alınabilmesi mümkün değil. Bu nedenle kullanacağınız işaretin ayırt ediciliğinin güçlü olması gerekir. Genellikle süreç içinde kolaya kaçılarak sunulan ürün ya da hizmeti tanıtan bir iki sözcük yan yana getirildiğinde, ayırt ediciliği zayıf markaların yaratılması kaçınılmaz olur.
Kanunlara göre markanızı, belirli bir süre zarfında ya da süreye bağlı olmaksızın tescil ettirmezseniz hak sahipliği konusunda sıkıntılar yaşayabilirsiniz. Hatta emeklerinizle kurduğunuz markanızı kaybedebilir ya da marka hakkını kazanmak için uzun bir süre beklemek zorunda kalabilirsiniz. En doğru yol markanın girişimin başında ya da yatırım alındıktan hemen sonra korunmasıdır.
Markanın gerekli ön araştırma ve hukuki risk analizleri yapılmadan piyasaya sürülmesi ciddi riskler barındırır. Sunduklarınız başka bir marka tarafından daha erken tescil ettirilmiş veya başvurusu yapılmış ise ürün ve hizmette karıştırılma ihtimali yaratabilir. Bu durumda ise önceki marka sahibi tarafından tazminat talep edilebilir ya da kullanımı önlenebilir. 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu düşünülürse markanızı en kısa sürede tescil ettirmek yararına olacaktır.
Hemen ya da ilerleyen zamanlarda, sadece ulusal değil uluslararası bir alanı da kapsamayı düşünüyorsanız tescil sürecine başvurmak ciddi önem arz eder. Ülke seçiminde dikkatli olmalı ve gereken ön çalışmada hukuki riskleri bu ülkelere göre de belirlemelisiniz. İster ulusal ister uluslararası bir kapsama alanınız olsun, marka tesciline karar verdiğinizde ilgili gördüğünüz uzantılardaki alan adlarını alması atlamamalısınız. Aksi takdirde alan adı uyuşmazlıkları ile uğraşmak zorunda kalabilirsiniz.
Marka Yaratırken Nelere Dikkat Etmelisiniz?
Güçlü bir marka yaratmak beraberinde itibarı, güveni ve iyi müşteri ilişkilerini beraberinde getirir. Hele küçük bir işletmeniz varsa bu sürece hassasiyet göstermeniz zorunluluktur. Zaten halihazırda iyi kurulmuş işletmeler varken potansiyel müşterileri kazanmanız için izleyeceğiniz yolu doğru çizmelisiniz. Marka kimliğinizi oluştururken net değerler ve tutarlı bir vizyon belirlemelisiniz.
Güçlü bir marka bilinci ürün veya hizmet satma olasılığını yükseltir. Tutarlı markalar daha güvenilir kabul edildiği için insanlar, çevrelerine önerme eğilimi gösterir. Ağızdan ağıza pazarlama, markanızın erişimini artırır. Hedef kitleniz markanız hakkında net bir fikre sahip ise benzer düşünen müşterileri çekmeniz kolaylaşır. İyi bir marka kimliğiyle aynı müşterilerden tekrar iş alabilir ya da aynı müşterilere satış yapabilirsiniz.
‘Kendi markanı kurmak’ konulu pek çok öneriye maruz kalmış olabilirsiniz. Birçok aşamadan oluşan bu süreçte aşağıda yer detaylara dikkat ederek etkili bir marka tasarlayabilirsiniz. Hedeflerini ve vizyonunuzu doğru tanımlamayı, pazar araştırması yapmayı, ilgi çekici bir marka öyküsü oluşturmayı içeren adımları dikkate almak sizi bir adım öne çıkaracaktır:
- Öncelikle markanızın neyi kapsamaya çalıştığını geniş bir şekilde belirlemelisiniz. Sunduğunuz ürün ya da hizmetin, müşterileriniz üzerindeki etkisini anlamaya çalışın. İşinizin etik ilkelerini ve kurallarını tanımlayınız. Ardından uzun vadeli hedeflerinizi netleştirin. Bu hedeflere ulaşmak için her bir adımı eyleme geçirebileceğiniz şekilde geliştirmeye çalışın.
- Hedef kitleyi araştırmak, onların ihtiyaçlarını nasıl karşılabiliceğinizi anlamanızı sağlar. Hedef pazarı araştırmak da bu adımın bir parçasıdır. Yapacağınız çalışmada spesifik olmaya özen göstermeniz işinizi kolaylaştırabilir. Pazar araştırması yaparken izlenecek en basit yollardan biri hedef kitleden veri toplamaktır. Böylece ilgilendikleri şeyleri ve davranış kalıplarını öğrenebilirsiniz.
- ‘Kendi markanı oluşturmak’ fikrini somutlaştırırken rakipleri analiz etmek oldukça önemlidir. Hitap edeceğiniz kitlenin onlar hakkında ne düşündüğünü, neyin eksik, neyin fazla olduğunu bilmek kendi sürecinizde yol gösterici olacaktır. Rakiplerinizin sizin markanız üzerindeki tehditlerini ve fırsatlarını belirlemek için SWOT analizi yapabilirsiniz. Bu sayede pazardaki boşlukları da farkedebilirsiniz.
- Piyasadaki konumunuzu doğru belirlemelisiniz. Sizi diğerlerinden ayıracak nitelikler yerinizi belirler. Örneğin markanızın farkı fiyat, kalite ya da ürün türü olabilir. Pazar konumlandırma stratejisi, imaj oluştururken ve sunduklarınızı pazarlarken işinizi kolaylaştırır. Bu yüzden markanızın farklılıklarını vurgulamayı ihmal etmeyin.
- Eşsiz bir satış teklifi, rakiplerinizden ayrılmanızı sağlar. Diğerlerinin sunmadığı fırsatın siz de olduğu algısını yaratır. Potansiyel müşterileriniz asıl faydayı sizin markanızdan alabileceğini düşünür. Benzersiz satış teklifi oluşturmak için markanızın özgün olan tüm özelliklerini düşünün. Ardından hedef kitlenizin neler bekleyebileceğini öğrenin. Son olarak pazar araştırması verilerini de değerlendirerek doğru teklifi belirleyebilirsiniz.
- Prosedürler ve iç yönergeler hazırlayarak nasıl çalıştığınıza dair standartlar belirleyin. Bunlar markanızla çalışacak işbirlikçileri tarafından ölçüt olarak değerlendirilecektir. Aynı zamanda çalışanların, onlardan beklenenlere dair fikir sahibi olmalarını da sağlar. Yönergelerde çalışanların düşüncelerini de dikkate almayı ve gerektiğinde takdir etmeyi ihmal etmeyin. Sağlam bir şirket kültürü oluşturmanın kilit noktalarından biri de budur.
Yaratıcı Olmak ve Etkili Bir Marka İletişimi Oluşturmak için İpuçları
Markanızı nasıl ilettiğiniz, kitlenizin onu nasıl algılayacağını belirler. Açık, net ve etkili bir iletişim güvenilirliği artırır. İlk olarak işe markanızın sesini bulmakla başlayabilirsiniz. Müşterilere ne söyleyeceğiniz, nasıl iletişim kuracağınız vb. marka kimliğinizle uyuşmalıdır ve sabit olmalıdır. Markanızın tonu ise içerisinde bulunduğunuz koşullara ve diğer etkenlere göre değişebilir. Size en uygun sıfatları değerlendirin; eğitici, ilham verici, eğlenceli gibi. Ardından dilinizi belirlediğiniz sıfatlara uygun şekilde kurgulayabilirsiniz.
- İyi bir marka hikayesi yaratmak, duygusal bir anlatı ile tanınırlığı ve kurulacak bağı etkiler. Öykünüzü dilerseniz video ile dilerseniz ses içeriği ya da yazı ile aktarabilirsiniz. Hikayenizi anlatırken karşınıza çıkan sorunları nasıl çözdüğünüzü açıklayın. Müşterilerin karşılaşabileceği sorunları nasıl çözebileceğinize değinin. Müşterilerinizle iletişim kurarak sizin sunduklarınızla ilgilenmeye yönlendirin.
- Slogan bulmak, markanızın akılda kalmasını sağlamanın en iyi yoludur. Temsil ettiğiniz işi bu şekilde iletmeniz ve hedef kitlenizin sizi hatırlaması açısından oldukça önemlidir. Etkili bir slogan oluşturmak için, sizi rakiplerinizden ayıran özelliklerinizi düşünün. Sloganın kısa ve açık olmasına dikkat edin. Kitlenizin ne hissetmesini istediğinize odaklanın. Son adımda ise sunduğunuz avantajları vurgulamayı da ihmal etmemeniz gerektiğini aklınızdan çıkarmayın.
- Görsel marka kimliğini tasarlamak işinizi iletmenin bir başka önemli aşamasıdır. Logonuzu, kullanacağınız yazı tipini ve renk paleti gibi detayları özenle belirleyin. Markanızı temsil edecek olan görsel tasarımı için bir grafiker ya da görsel tasarımcıdan yardım alabilirsiniz. Özgün ve sade olmaya çalışmak akılda kalıcı tasarımlar yapmanın kilit noktasıdır. Teknik becerilerinize güveniyorsanız elbette kendiniz de oluşturabilirsiniz.
- Marka dili; sloganların, resimlerin ve diğer tüm unsurlarının toplamıdır. Bu yüzden kullanacağınız marka dilinin tutarlı olmasına dikkat etmelisiniz. Mesela giyim markası kurmak üzerinden ilerlenen bir süreçte sloganların fazla didaktik olması tutarsız olabilir. Bu yüzden temsil ettiğiniz ürüne ya da hizmete uygun bir marka dili belirlemelisiniz. Örneğin marka diliniz ciddiyse profesyonel bir ton, rahatsa samimi bir ton yakalamak ve tutarlı olmak en doğru stratejidir.
- Web sitesi oluşturmak markanıza pek çok konuda avantaj sağlar. Özellikle arama motoru sonuçlarında üst sıralarda yer alan bir web sitesi, güven vereceği için potansiyel müşteri sayısını da artırır. Marka bilinirliğini, dönüşüm oranlarını ve tanınırlığı etkiler. Web sitede doğru şekilde markama yapmak, slogan-logo-marka mesajı gibi imajların gösterilmesi anlamına gelir ve kimliğinizi güçlendirir.
Etkili Marka Tanıtım Yöntemleri
Pazarlama kanallarında markanızı tanıtmak oldukça önemlidir. Şirketi ya da yeni bir girişimi markalaştırırken kullanılabilecek etkili yöntemlerden biri çevrimiçi medyadır. Maliyetinin uygun olması sayesinde kolayca geniş kitlelere ulaşmayı hedefleyebilirsiniz. Örneğin iyi bir sosyal medya pazarlaması pek çok markanın büyümesini sağlamıştır. Siz de twitter, facebook ve instagram gibi mecraları pazarlama yöntemi olarak değerlendirebilirsiniz.
E-posta pazarlama yöntemini kullanmak da sonuç veren bir alternatiftir. Markanızın ürünlerine veya hizmetlerine dair bilgiler içeren bültenler oluşturabilirsiniz. Satışlarınızı yükseltmenin ve hedef kitleniz ile aranızdaki bağı kuvvetlendirmenin ideal bir yoludur. Posta listeleri oluşturun ve bu listelere kayıt olacaklar için kupon kodu gibi teşvik edici fırsatlar sunun. Sizden giden postaların açılmasını sağlamak için yaratıcı başlıklar yazmayı ihmal etmeyin.
Blog açarak hedef kitlenize içerik sunun. Bu sayede müşterileriniz sunduğunuz ürün ve hizmet ile bağ kurabilirler. Marka stratejisine uygun olarak bilgilendirici yazılar ekleyin. Etkileşimi artırmak için görsel öğeler kullanmayı da ihmal etmeyin. Örneğin video içerikleri oluşturarak insanların ilgisini daha hızlı çekebilirsiniz.
Reklam bütçesi ayırmak, karşılığını alacağınız bir yatırımdır. Markanızın tanınırlığını artırmak için gereken trafiği bu yöntemle sağlayabilirsiniz. Reklam ağlarına kayıt olabilir ya da fenomenlerle çalışabilirsiniz. Doğru isimlerle çalışmak için reklam vermeden önce işbirliği yapmak istediğiniz kişilerin marka kimliğinizle uyuşup uyuşmadığını iyi değerlendirmelisiniz. Bu gibi ayrıntılara dikkat etmek her zaman sizi bir adım öne taşıyacaktır.
İdeal bir çalışma deneyimi sunmayı ilke edinen Kolektif House, marka kurmak için kollarını henüz sıvamamış olanlar için de özgür bir çalışma alanı sağlar. Verimli olabilmeniz için gereken tüm altyapıyı sundar. Size kalan tek şey işinizi tutkuyla yapmaktır. Sanal Ofis, Gezgin Üyelik ve çeşitli ofis çözümlerini inceleyerek tüm avantajlardan haberdar olabilirsiniz. Kolektif House, birçok lokasyonda hizmet verdiği için siz de dilediğiniz alanda, işini tutkuyla yapan insanlarla bağımsız ama beraber çalışma fırsatı yakalayabilirsiniz!
